BIOS ayarlarini, BIOS Setup adi verilen bir arabirim araciligi ile yapiyoruz. Farkli firmalarin ürettigi BIOS lar bulunmaktadir (AWARD, AMI ve Phoenix).
BIOS ayarlari, bu BIOS sistemlerine göre farklilik gösterir ancak hepsinde ayni görevleri yapan bölümler bulunur. Bazen ifade edilme tarzlari farklilik gösterebilir. Bazi firmalar, BIOS yazilimlarina kendine has özellikler ekler. Mesela ABIT, kendi anakartlarindaki BIOS'larina Soft Menu II&III bölümünü ekleyerek, islemci hiz-voltaj ayarlarinin buradan yapilmasina olanak saglamistir. Arabirimlerde farkli olabilir. örnegin AWARD BIOS'un su anda iki farkli sürümü bulunuyor. Birisi Moduler digeri ise Medallion. Award Moduler BIOS, hepimizin asina oldugu BIOS arabirimine sahip. Award Medallion BIOS ise, Phoenix BIOS'un arabirimi ile AWARD BIOS'un özelliklerinin karismasindan olusmus. Zira belli bir süre önce Award BIOS ile Phoenix BIOS birlesmisti. Diger taraftan ise, anlatacagimiz ayarlar bütün BIOS'lar icin gecerli. Farkli ayarlar söz konusu oldugunda ayri bir paragraf acip bunlari isaret edecegiz. simdi islemlere basliyoruz. PC'niz tam POST ekranindayken, Del veya F2 tuslarina basarak BIOS Setup'a girebilirsiniz. AWARD Moduler BIOS ile AMI BIOS'un baslangic görüntüleri ayni olacaktir. AWARD Medallion BIOS ise daha önce bahsettigimiz gibi farkli. NOT: Anlatacagimiz BIOS ayarlari, Award Moduler&Medallion BIOS Ver.6.00 ve AMI BIOS Ver.1.21C baz alinarak hazirlanmistir.
STANDART CMOS SETUP
ön-Not 1: Ayarlari degistirmek icin <+> ve <-> tuslarini kullanabilirsiniz.
ön-Not 2: Enabled: Etkin, Disabled: İptal edilmis anlamina geliyor. Bu bölümde, IDE aygitlarini ayarlayabilir/tanitabilir, saat/tarihi degistirebilir, hata kontrol denetiminin özelliklerini degistirebilirsiniz. Anakartinizi yeni aldiginizda yada pili bittiginde, genelde bu bölüme girip IDE aygitlarimizi tanitir, saati ve tarihi ayarlariz. Diskimiz hangi porta takiliysa, örnegin Primary Master portunun üzerine gidip ENTER tusuna basmamiz yeterli oluyor. Bu sekilde diskimizin kafa sayisi, silindir sayisi otomatik olarak algilanacaktir. Fakat bazi eski tip sabit disklerde, bu ayarlari kendimiz ayarlamak zorundayiz. Bu ayarlari kendiniz ayarlamak istiyorsaniz, ilgili porta gelip ENTER tusuna basin ve Access Mode veya Type'i user defined yaparsaniz, Kafa sayisi gibi ayarlari kendiniz ayarlayabilecek konuma geleceksiniz. Dedigimiz gibi, eger aygitlari otomatik olarak algilatmak istiyorsaniz, ilgili IDE portunun üzerine gelip ENTER'a basin. Eger, IDE aygiti takilmayan kanallar var ise, bu bölümleri <-><+> tuslari ile None konumuna getirin.
Drive A/B: Bu bölüm disket sürücünüz icindir. Eskiden PC'lerde iki tane disket sürücü bulunabildiginden A ve B secenekleri konmus. Ama artik tüm PC'lerde bir tane disket sürücü var. Bu durumda bunlardan bir tanesini ayarlayip, digerini None (yani sürücü yok) yapmaniz gerekiyor.
Günümüzde disket sürücüler genelde 1.44 MB 3.5 in. Oldugundan bu ayar bu sekilde yapilir. Bazi sürücüler 2.88 MB'lik disketleri de okuyabilmesine karsin, bu diskler piyasada yok. Eger A'yi None yapip, B'yi 1,44 MB 3.5 in olarak ayarlarsaniz, disket sürücünüz harfi A degil, B olur.
Floppy 3 Mode Support: 1,2 MB'lik bazi disketleri okuyabilen disket sürücüleri kullanmak istedigimiz zaman kullanacagimiz bir özellik. Genelde Japonya'da kullanilan bir standart. Normalde Disabled olarak gelir. Disket sürücünüz bu standardi destekliyor ise, tanimladigini disket sürücü harfine göre A veya B'yi secerek, bu özelligi aktif hale getirebilirsiniz.
Video: Bu secenek ekran kartinizin türünü belirler. CGA 40, CGA 80, Mono türündekiler artik cok eskide kaldigindan bu ayar EGA/VEGA seklinde kalmalidir.
Halt On: Sistem acilirken, BIOS'un karsilastigi hangi bir hatada/hatalarda, sistemi durduracagini belirler. "All Errors" secenegi aktif iken, BIOS'un karsilastigi her hatada sistem durur ve size hata mesaji belirtir. "All, But Diskette" secenegi, disket sürücü hatalari haric diger hatalarin hepsine sistem kendini acilista durdurur. "No Errors" secenegi secildiginde, sistem herhangi bir hatayi gözetmeksizin acilisina devam etmeye calisir. Fakat hatalari görebilmek amaciyla, bu secenegin "All Errors" seklinde kalmasi tavsiye edilebilir.
ADVANCED BIOS FEATURES SETUP
Sistem özelliklerini belirleyen ayarlari bu bölümden degistirebilir, iptal edebilir, etkin hale getirebilirsiniz. Bu bölümdeki bazi ayarlar, default halde, yani BIOS'un kendisinin önerdigi halde kalmalidir. Bu arada, ekranin alt bölümünde, ayarlari nasil degistireceginiz ve nasil yardim alabileceginiz ile ilgili ayarlar mevcut.
Virus Warning: Eger bu ayar etkin edildiginde (enabled), sabit disk(ler)inizin boot bölümüne bilgi yazilmaya calisildigi zaman bir uyari mesaji cikarir. Bu özellik normalde iptal edilmis halde [Disabled] geliyor. Eger isletim sistemi yüklerken sorun cikmamasini istiyorsaniz, bu ayarin [Disabled] konumunda olmasina özen gösterin. İsletim sistemini yükledikten sonra bu ayari aktif konuma [Enabled] getirebilirsiniz.
CPU Internal Cache: su saatten sonra takacaginiz tüm islemciler dahili önbellege (Internal Cache), yani Level1 önbellege sahip oldugundan, bu ayar Enabled konumunda olmalidir.
External Cache: Kullandiginiz islemci eger Level2 önbellek tasiyorsa, ki artik satilan tüm islemciler tasiyor, bu ayari da Enabled konumuna getirmeniz gerekiyor. Eger Celeron 266 gibi, Level2 önbellege sahip olmayan bir islemci kullanirsaniz, bu ayari Disabled konumuna getirebilirsiniz. Aksi takdirde bazi sorunlar yasabilmeniz olasi. Performans acisindan bu ayar cok önemli oldugundan, bu ayara dikkat etmenizi öneriyoruz.
CPU Level2 Cache: ECC Checking: Level2 Cache (2. seviye önbellek) hata düzeltme özelligini kapatip acmaya yarar. Acik konumda tutmaniz daha mantiklidir [Enabled]
BIOS Update: Bu özellik, BIOS'a yerlestirilmis, islemciyi gereken bilgiyi güncelleme yapan bir özelliktir. Bu ayar varsayilan olarak [Enable]'da iken, boot esnasinda bütün islemci bilgisini yükleyecektir.
Processor Number Feature: İslemci seri numarasi, herhangi bir numara olup, üretilen her Pentium III islemcide bulunup, Internet üzerinden kullaniciyi ayrit etmeye yaramakta. Eger gelismis güvenlik isleriyle ya da Internet üzerinden is yapiyorsaniz bu ayari [Enable] yapin. Aksi takdirde [Disabled] konumuna getirebilirsiniz. Not: Bu ayar sadece Pentium III islemcili bir bilgisayarda etkindir.
Quick Power On Self Test: Bu ayar aktif konumda iken [Enabled], BIOS, test-analiz etme süresini kisaltarak acilisi kisaltarak, bilgisayarin acilmasini hizlandirabilirsiniz. örnegin bu ayar [Enabled] konumunda iken, bellek sadece 1 kere sayilacaktir. Aksi takdirde 3 kere sayilir.
NOT: AWARD Medallion BIOS'da, "Quick Power On Self Test" ayari, Boot menüsünde bulunuyor.
First/Second/Third Boot Device: Sisteminiz acilirken, ilk olarak hangi aygittan acilmayi deneyecegini ayarlamak icindir. First Boot Device ayarini [HDD-0] moduna getirirseniz, BIOS diger boot edilebilir aygitlari aramadan isletim sisteminizi yükleyecektir. Bilgisayariniz Disket veya CD-Sürücüden acmaniz icap ettiginde, First Boot Device secenegini degistirebilirsiniz.
NOT: AWARD Medallion BIOS'da, Boot sirasini secmek icin Boot menüsüne gitmeniz gerekiyor.
Boot Other Device: Bu ayara [Enabled] edildiginde, BIOS; belirlediginiz birinci, ikinci ve ücüncü boot aygitlar icinde boot edilebilir bir ortam bulamaz ise, boot edilebilir bir medya bulabilmek icin diger aygitlara bakar.
Swap Floppy Drive: Eger sisteminizde iki tane Disket Sürücü var ise, bu ayari etkin ederseniz [Enabled], A sürücüsü B gibi; B sürücüsü de A sürücüsü gibi davranacaktir.
Boot Up Floppy Seek: Eger bu ayar [Enabled] konumuna getirilirse, BIOS disket sürücünüzün 40 veya 80 izli olup olmadigini kontrol eder. Sadece baslangicta bu kontrol yapilir. [Disabled] ederseniz, sistem calistigi esnada, kafasi estikce disket sürücüyü kontrol edebilir. Dolayisiyla bu ayar [Enabled] konumunda kalmalidir.
Boot Up Numlock Status: Bu ayar aktif hale geldiginde [Enabled], acilista otomatik olarak Num Lock'u acar. [Enabled] olarak kalmasini öneririz.
Gate A20 Option: Bu ayar ile A20 kapisinin nasil islenecegini belirler. A20 kapisi, 1 MB'tan büyük bellekleri adreslemek icin, önceden klavyelerde kullanilan bir aygit idi. su anda anakartlar bu özelligi kendi üzerilerinde tasimaktadir. Bu ayari önerilen secenekte birakmak faydali olacaktir.
Typematic Rate Setting: [Enabled] konumundaysa, asagidaki iki ayari degistirebilirsiniz.
Typematic Rate: Basili tutulan klavye tuslarini sistemin algilama hizini belirler. örnegin, 6 seciliyse, bir tusu basili tuttugunuzda saniyede 6 karakter yazar.
Typematic Delay: Bir klavye tulu basili tutuldugunda, ilk karakterin görüntülenmesi ile ikinci karakterin görüntülenmesi arasindaki gecikme süresini belirler. Bu ayar 250, 500, 750 ve 1000 milisaniye olarak secilebilir.
Security Option: BIOS'a sifre koydugunuzda, güvenlik sorgulamasini nerede yapacagini buradan seciyorsunuz. örnegin [Setup] ayari secildiginde, BIOS'a sifre koysaniz bile, sistem normal bir sekilde acilacak ama BIOS Setup'a girdiginizde sifre isteyecektir. Ayni sekilde, [System] ayari secilirse, sifre sorgulamasi acilista da yapilacaktir. İlerleyen bölümlerde , sisteme nasil sifre koyacaginizi anlatacagiz.
OS Select for DRAM > 64 MB: Eger 64 MB'dan fazla bellek ile IBM'in OS/2 isletim sistemini kullaniyorsaniz, bu ayari [Enabled] konumuna getirmelisiniz. Aksi takdirde, [Disabled] konumunda olmalidir.
Video BIOS Shadow: [Enabled] konumunda iken, Ekran Kartinin BIOS bilgilerini RAM'a aktararak, bu bilgilere hizli ulasimi saglar.
xxxxx - xxxxxx Shadow:Sisteminize taktiginiz diger ROM'a sahip kartlarin ROM bilgilerini RAM'a aktarmak icin kullanilan ayardir. Bu islemi yapabilmek icin, kartlarin bulundugu adresleri bilmeniz gerekiyor. Ayrica, her ROM'un bellege aktarimi, 640K ile 1024K arasinda bir bellek alani tükettiginden, bu ayarlarin hepsinin [Disabled] konumunda olmasi önerilir.
ADVANCED CHIPSET FEATURES
Bu bölümde, ana kartinizin ve sistemi olusturan parcalarin kritik özellikleri hakkinda oynamalar yapacaginiz bölüm. cogu deger, varsayilan ayarlarinda birakilmali. Eger yanlis bir ayar yapilirsa, sistemde stabilite sorunlari vs. bas gösterebilir. Dolayisiyla, verecegimiz önerilere kulak vermeniz, menfaatiniz icabidir.
SDRAM Configuration: SDRAM Modüllerinizi hizlarini ve özelliklerini bu menüden ayarlayabiliyorsunuz. [By SPD] ayarina getirirseniz, bellek modülünüz üzerinde bulunan SPD (Serial Presence Detect) entegresi tarafindan saglanan bilgiler esliginde, kullandiginiz bellek zamanlamalari belirleniyor. Award Moduler BIOS'da bu ayar yok. Dolayisiyla asagida aciklayacagimiz bölümlerde, Bellek ayarlarini degistirecekseniz, cok dikkat etmeniz gerekiyor. Award Medallion BIOS'da var. Eger bu ayari [User Define] yaparsaniz, asagidaki ayarlar aktif olacak ve bellek zamanlamalarini siz kendiniz ayarlayabileceksiniz.
SBank x/x+1 DRAM Timing: Güncel VIA yongasetli anakartlarda bulunan bu secenek, farkli DIMM slotlarina taktiginiz bellekler icin, farkli farkli zamanlamalar atayabiliyorsunuz. Bu ayar normalde, [10ns] modunda geliyor ve bu ayarlarda sorun yasamiyorsunuz. Belleginizin üzerinde yazan verilere göre ve bulundugu DIMM slotuna göre, erisim süresi ayarlarini buradan degistirebilirsiniz.
SDRAM Cycle Length: İste bellek performansinizi etkileyecek bir ayar. Varsayilan olarak [3] ns seklinde geliyor. SDRAM Cycle Length, kabaca, bilgisayariniz bellekte bir arama emri verdikten sonra bu bilginin aranmasina kadar gecen gecikme süresine denir. Düsük olmasi daha iyidir. Kaliteli belleklerde bu süre 2 ns oldugundan, belleklerinizin üzerinde yazanlara göre, bu ayari 2 ns yapmaniz önerilir. Eger stabilite sorunlari yasarsaniz, tekrar [3] ayarina getirin.
SDRAM RAS to CAS Delay: SDRAM aktif komutu ile oku/yaz komutu arasinda gecen gecikmedir. Not: Bu ayar AWARD Moduler BIOS'da kullanilmamaktadir. AWARD Medallion BIOS'da bulunmaktadir.
SDRAM RAS Precharge Time: Bu ayar, SDRAM'in görevsiz kaldigi zamandan, komut gelene kadar gecen zamani kontrol eder. Normalde 3 ns seklinde kalmalidir.
SDRAM Cycle Time: Bu ayar, SDRAM parametreleri olan Tras ve Trc yönetimi icin kullanilir. Tras, SDRAM'in aktif komutu ile hazir olma durumuna gecene kadar gereken minimum saat vurus sayisi kontrol eder. Trc ise, SDRAM'in aktif olmasi ile tekrar aktif olmasi icin gereken minimum saat vurusu sayisini belirler. Bu ayarlari anakartiniz kitapciginda tavsiye edilen sekilde kullanmanizi öneriyoruz.. NOT: Bu ayara, AWARD Medallion BIOS'da rastladik.
DRAM Clock: Kullandiginiz bellegin calisma hizini bu ayar ile belirleyebilirsiniz. Bu ayar Güncel VIA yongasetli anakartlarda bulunuyor. Bu ayar ile, belleklerinizi, sistem calisma hiziyla asenkron calistirabileceksiniz. örnegin Celeron islemci kullandiginizda, normal de sistem hizi 66 MHz'dir. Bu ayar normalde [HostCLK] modunda geldiginden, bellekleriniz de 66 MHz'de calisacaktir. Fakat bu ayari, [HostCLK+33MHz] moduna getirirseniz, bellekleriniz 33 MHz daha hizli yani 100 MHz de calismaya baslayacaktir. Ayni sekilde, 100 MHz sistem veriyolu hizi ile calisan bir islemci kullandiginizda, [HostCLK+33MHz] moduna gectiginizde bu sefer bellekleriniz 133 MHz'de calisacak ve belleklerinizden maksimum performansi alacaksiniz. [HostCLK-33MHz] ayarini secerek ise, belleklerinizi 66 MHz de calistirabilirsiniz. 133 MHz sistem veriyolu hizinda calisan bir islemci kullandiginizda, bellek hizinizi artik daha fazla arttiramiyorsunuz ve secenek olarak sadece [HostCLK ve [HostCLK-33 MHz] kaliyor.
NOT: Bu ayar, güncel VIA yongasetli anakartlarda bulunmaktadir. Yukarida bahsettigimiz ayar, AWARD Medallion BIOS'a "System/SDRAM Frequency Ratio" seklinde aktarilmis. Burada ise, oran seciyoruz. örnegin, 100 MHz'lik bir islemci kullandigimizda, bu ayari 4/3 moduna getirirsek, 133 MHz de calismis olacagiz. "Bellek calisma hizi = FSB X Sectiginiz Oran" seklinde bir formül cikarmak mümkün.
Memory Hole (Memory Hole At 15M-16M): Bu ayar, bazi ISA genisleme kartlarinin performanslarini arttirmak icin ihtiyac duydugu adres boslugunu ayirmaya olanak tanir. Adres boslugunu belli bir ayara getirirseniz, bu secilen bellek boslugu sistem icin kullanilamaz olacaktir. Genisleme kartlari sadece 16MB'a kadar bellege erisebilir. AWARD Moduler BIOS icin Secenekler: [Disabled] [15M-16M], AWARD Medallion BIOS icin Secenekler: [Enabled] [Disabled]
P2C / C2P Concurrancy: Bu ayar, bellek/islemci/PCI komutlarinin uyusmasi icin konulmustur. [Enabled] konumunda bulundurulmasi önerilir.
Fast R-W Turn Around: DRAM icin hizli yazma/okuma döngüsünü aktivite etmek icin kullanilir. Varsayilan ayar olan [Disabled]'da kalmasi tavsiye edilir.
System BIOS / Video RAM Cacheable: Anakart BIOS bilgilerini bellege atip atmayacagini kontrol etmek icindir. Daha önce bahsedilen, Video ROM BIOS Shadow'un aksine, Ekran kartinin belleklerinde (ROM'unda degil) olan bilgiyi bellege aktarip aktarmayacagini belirlemeniz icindir. Bu sekilde, ekran kartinizda bir performans artisi yasamaniz mümkün. İki ayari birden [Enabled] konumuna getirmenizde fayda var.
AGP(Graphics) Aperture Size: AGP grafik karti tarafindan kullanilabilecek Sistem Bellegini belirlemeniz icindir. Normal olarak, 64MB secilidir. Bu ayarda kalmasinin bir mahsuru yok.
AGP-4X Mode: AGP-4X destekli bir ekran karti kullaniyorsaniz, bu ayari [Enabled] durumuna getirin. AGP-2X destekli bir ekran kartiniz var ise, stabilite problemleri yasamamak icin [Disabled] konumuna getirmeniz mantikli olacaktir.
AGP Driving Control: AGP calisma ayarlarini kontrol etmekte kullanilan bir ayar. [Auto] seceneginde birakmaniz faydali olacaktir.
AGP Fast Write: Bu ayar ile, Fast Write özelligini acarak, ekran karti performansinizda bir artis edebilmeniz mümkün. Fast Write modunun özelligi , bilgiyi islemciden direkt AGP veriyoluna aktarmasi. Araya sistem bellegini katmiyor. Bunda dolayi, performans artisi söz konusu olabilir.
On Chip USB: Eger sisteminizde USB aygit var ise, bu ayari [Enabled] yapin. Eger yok ise [Disabled] yapabilirsiniz. AWARD Medallion BIOS'da bu ayar biraz gelistirilmis bir sekilde sunuluyor. Secenekler icin sunulan [Auto] modu, sisteminizde USB aygit olup olmadigini kendisi kontrol ediyor ve ona göre USB özelligini devre disi birakiyor veya etkinlestiriyor. Ama USB aygit kullaniyorsaniz bu ayarin [Enabled] kalmasi mantikli olacaktir.
USB Keyboard Support: Eger USB Klavye kullaniyorsaniz, bu ayari [Enabled] konumuna getirin.
CPU to PCI Write Buffer: [Enabled] konumuna getirildiginde, PCI veriyoluna 4 dize degerine kadar bilgi, islemci kullanilmadan yazilabilir. Eger [Disabled] konumuna getirilirse, direkt yazma olayi kullanilmaz ve PCI veriyolu "ben veri almaya hazirim" sinyali verene kadar islemci okuma devri tamamlanmaz. [Enabled] ayarinda olmasini tavsiye ederiz.
PCI Dynamic Bursting: [Enabled] konumunda iken, tek komut ile cok fazla bilgi PCI veri yoluna aktarilmak istendiginde, bu özellik devreye girerek performans arttirmaya yariyor. Bu ayarin, [Enabled] modunda olmasini tavsiye ediyoruz.
Memory Parity/ECC Check: Kullandiginiz belleklerin hata bulma ve düzeltme özelligi var ise bu ayari [Enabled] konumuna getirmelisiniz.
In Order Queue Depth: Yeni anakartlarin bazilarinda bulunan bu ayar, performans acisindan önemli. Bu ayar ile, CPU komutlari islemden önce kac tane komutun kuyruga alinabilecegi ayarlanabiliyor. İki secenek var. [1] ve [4]. [4] olarak birakmaniz performansi arttiracaktir Fakat biraz önce de isaret ettigimiz gibi, bu ayar her anakartta bulunmuyor.
IHigh Priority PCI Mode: Asus CUSL2'de rastladigimiz bu ayar [Enabled] konumuna getirilirse, 1. PCI Slota daha fazla öncelik taninacak ve IEEE1394 karti gibi bol miktarda veri bant genisligi isteyen donanimlarda performans arttirabilecek.
Diger Ayarlamalar: Advanced Chipset Features bölümünde bulunan: - PCI Master 0 WS Write - PCI Delay Transaction - PCI #2 Access #1 Retry - AGP Master 1 WS Write - AGP Master 1 WS Read ayarlarini, anakartinizin kitapciginda önerilen degerlere getirerek kullanin. önemli olan ve degistirebilecegiz ayarlari biz yukarda belirttik. i815/i815E yongasetli anakartlarda, entegre edilmis grafik cekirdegi oldugunda, bu grafik cekirdegi ile ilgili ayarlari yapabilmeniz mümkün. Bu ayarlarin bir kismi, AIMM (AGP Inline Memory Module) kartini takinca ortaya cikiyor. örnegin Display Cache ayarlari AIMM karti kullanmazsaniz ortaya cikmiyor. Tabii ki entegre grafik cekirdegini kullanmak gerekiyor bu ayarlari yapabilmeniz icin.
Kaynak: BILTEC
BIOS Ayarlari Nasil Yapilir?
-
onur986
BIOS Ayarlari Nasil Yapilir? 2.Bölüm
INTEGRATED PERIPHERALS
Bu bölümde, anakartinizin üzerinde bulunan giris/cikis portlari, IDE portlari gibi aygitlarin yönetimini yapiyorsunuz.
OnChip IDE Channel 0/1: Birinci/İkinci IDE portunu etkin/iptal edebilirsiniz. [Enabled] seklinde kalmasi tavsiye edilir. Bazen BIOS güncellemelerinden sonra, bazi IDE aygitlarin calismadiginda sikayet edilir. Bu bölüme girip IDE Portlarinin iptal edilip edilmedigine bakmaniz iyi olur.
IDE Prefetch Mode: Bu modu destekleyen IDE aygitlar ile bu ayar kullanilirsa, aygitlarin performansindan iyilesme smz konusu olabilir. [Enabled] ayarinda olmasi tavsiye edilir.
Primary/Secondary Master/Slave PIO: Taktiginiz aygitlarin PIO modlarini bu bölümde belirleyebilirsiniz. [Auto] seceneginde birakirsaniz, ilgili IDE aygiti icin uygun olan PIO Modu otomatik olarak secilecektir.
Primary/Secondary Master/Slave UDMA: Ide aygitlarin direkt bellek erisimini kontrol edebileceginiz ayar. [Auto] sekmesinde kalmasi, her IDE aygit icin uygun olan modun otomatik secilmesi bakimindan faydali olacaktir.
Init Display First: I Bu ayar ile, sisteme güc verdikten sonra hangi görüntü aygitinin ilk olarak kontrol edilecegini belirtir. AGP ekran karti kullaniyorsaniz [AGP], PCI ekran karti kullaniyorsaniz, [PCI Slot] ayarlarini secmeniz mantikli olacaktir.
IDE HDD Block Mode: Eger IDE aygitiniz bu modu destekliyor ise, IDE aygitlara erisimi hizlandirabilir.
OnBoard PCI Audio/Modem: Eger anakartinizin üzerinde entegre edilmis ses/modem entegresi var ise, bu ayar ile onlari etkinlestirebilir / iptal edebilirsiniz.
Onboard FDC Controller: Disket Sürücü kontrolcüsünü iptal/etkin etmek icin kullanilan ayardir. [Enabled] konumunda kalmalidir.
Onboard Serial Port 1/2: Seri Portlariniz icin IRQ degerini ve bellek adresini atamaniz icin bu ayar konmustur. 1. seri portu icin varsayilan ayar 3F8/IRQ4'dür. 2. seri portu icin ise, 2F8/IRQ3'dür.
POWER ON Function: Bilgisayarinizi nasil acacaginizi belirlemek icin bu menü kullanilabilir. örnegin klavye ile bilgisayarinizi acmak istediginizde, klavyenin hangi tuslari ile bilgisayarinizi acmak istediginizi buradan tanimliyorsunuz. Mouse'dan ve klavyeden acma özellikleri USB Klavye ve Mouse ile islemiyor. Bunun icin PS/2 Mouse ve Klavye kullanmak gerekiyor. Ayrica Klavyeden ve Mouse'dan bilgisayarinizi acabilmek icin, bazi anakartlarda jumper oynamasi yapmaniz gerekebiliyor.
UART Mode Select: Infrared portu destekleyen anakartlarda bulunan bir özellik. Kizilötesi aygitlarin gerektirdigi özelliklere göre, bu ayar [IrDA] veya [ASKIR] moduna getirilebilir. Infrared aygit kullanilmayacak ise [Normal] moda getirilmesi tavsiye edilir.
UART2 Duplex Mode: UART Modu olarak IrDA veya ASKIR secildiginde bu ayar aktif olur. Bu sekilde full-duplex veya half-duplex transfer modunu secebileceksiniz.
IR Transmittion delay: IR durumu olan Rx'den Tx moduna veya Tx'den Rx moduna gecis icin gecikmeyi acar/kapatir.
Onboard Parallel Port: Paralel portun calisma adresini belirlemek icin bu bölüm kullanilir. Varsayilan ayari 378H/IRQ7'dir.
Parallel Port Mode: Paralel portun calisma modunu belirler. "EPP" maksimum hizda cift yönlü calisma hizidir. "ECP", paralel portun iki yönde maksimum transfer hizindan da hizli calismasina izin verir. "ECP+EPP", normal hizda iki yönlü calismaya izin verir. SPP ise Standart Paralel Port anlamina geliyor. Eger bagladiginiz paralel aygit, yüksek performans istiyor ise, aygitin türüne göre, EPP veya ECP secilmelidir. ECP Modu direkt bellek erisimine ihtiyac duydugundan, EPP modu secildiginde, sizden bir DMA adresi atanmasi istenecektir. BIOS'un önerdigi ayarda kalmasinda bir sakinca yok. EPP modunu secerseniz, EPP modu secmeniz gerekecek. Eger kullandiginiz paralel aygit, EPP modunu istiyor ise, hangi EPP modunda calisacagini kullanim kilavuzunda belirtmistir.
PWRON After PWR Fail: Bu ayar [Enabled] konumuna getirildiginde, bilgisayariniz calisirken elektrik giderse, elektrik geldiginde bilgisayari tekrar otomatik olarak aciyor. [Disabled] konumunda kalmasini tavsiye ediyoruz.
POWER MANAGEMENT SETUP
Güc tüketimini ve(ya) tasarrufu ayarlamaniz icin konulmus bir menü. Bilgisayariniz acma olaylarini da buradan kontrol edebilirsiniz.
ACPI Function: Bu ayar ile, Gelismis Güc ve Konfigürasyon Yönetimini etkin/iptal edebilirsiniz. Bazi Anakartlarda desteklenen, STR (Suspend To RAM) gibi özelliklerin calisabilmesi icin, hem BIOS'dan ACPI fonksiyonunun etkinlestirilmesi hem de isletim sisteminin ACPI desteginin olmasi gerekiyor.
Power Management: Bu bölüm ile güc yönetim özelliklerini yönetiyorsunuz.[Max Saving] modunda, sisteminiz bir süre aktivitesiz kalirsa, güc koruma moduna geciyor. [Min Saving] ayari ise, yine güc koruma moduna geciriyor ama, güc koruma moduna kadar gereken aktivitesiz kalma zamani daha fazla. [User Define] modunda ise, güc koruma ayarlarini kendiniz seciyorsunuz. Bu ayar normalde [User Define] modunda geliyor ve su özellikleri ayarlayabiliyorsunuz: HDD Power Down - Doze Mode - Suspend Mode. Buradaki ayarlar ile, sistemin askiya alinmasi icin gereken zaman asimi miktarini belirleyebiliyorsunuz.
ACPI Suspend Type: Bu ayar ile, sisteminizi nasil askiya alinacaginiz belirliyorsunuz. örnegin, anakartiniz STR özelligini destekliyor ise,STR özelligini kullanabilmek icin bu ayara STR moduna getirmeniz lazim. Fakat STR özelliginin calisabilmesi icin, sisteminizde kullandiginiz diger aygitlarin kendilerinin ve sürücülerinin bu modu desteklemesi lazim. Aksi takdirde sorunlar yasayabilmeniz olasi.
PM Control By APM: Yeni nesil Windows isletim sistemlerinde (9x & ME & Win2K) yapilarinda olan APM(Advanced Power Management) özelligi bulunuyor. Eger bu özelligi [Enabled] yaparsaniz, güc yönetimi Windows tarafindan yönetilir.
Video OFF Option: Ekran görüntüsünün ne zaman devreden cikarilacagini belirler. "Suspend->Off" secenegi, sistemi askiya alinca devreye sokar. "Always On" secenegi, Windows'tan belirlediginiz ürede aktivite olmazsa ekran görüntüsünün kapanmasini saglar.
Video Off Method: Yukaridaki Video Off yöntemini belirler. Ekran kartiniz DPMS özelligini destekliyorsa, BIOS görüntü kartini kontrol edebilir; bu durumda DPMS seceneklerinden birisi secilebilir. "Blank Screen" secenegi, güc korumasi veya Energy Star destegi olmayan monitörlerde sadece ekrani karartir. V/H SYNC+Blank secenegi ekrani karartir, yatay ve dikey taramayi da kapatir.
MODEM Use IRQ: Eger sisteminiz askiya alinmis vaziyetteyken, gelen cagrilar ile sisteminizi tekrar normal moduna gecmesini istiyorsaniz, bu ayar ile hangi IRQ'nun kullanilacagini secin. Varsayilan olarak secilen IRQ numarasi [3]'dür.
Soft-Off by PWRBTN: Bu ayar ile sisteminiz kapatirken, güc dügmesinin davranisini belirliyorsunuz. [Instant-Off] ayari secildiginde, güc dügmesine dokundugunuz anda PC kapanir. Fakat, [Delay 4 sec.] ayari secildiginde ise, sistemi kapatmak icin güc dügmesine 4 saniye basili tutmaniz gerekiyor. Yani yanlislikla güc dügmesine bassaniz bile, sisteminiz kapanmaz. Düsünsenize, onlarca sayfalik doküman yaziyorsunuz ve güc dügmesine yanlislikla eliniz degiyor ve gidiyor güzelim yazdiginiz seyler.
Wake UP Events: Bilgisayariniz acilma veya askidayken hangi durumlarda normal moda gececegini buradan belirliyorsunuz. örnegin LPT&COM portunda bir aktivite oldugunda sistemin aski durumundan normal moda gecmesini saglayabilirsiniz. Veya, Wake ON LAN, Wake On Modem Ring gibi, ek donanimlar ile sisteminizin acilmasi icin gereken özellikleri buradan yönetebiliyorsunuz. Automatic Power Up secenegi ile, belirlediginiz saatlerde veya tarihlerde PC'nizi otomatik acilmasini ayarlayabilirsiniz. Bazi anakartlarda bulunan IRQ Activitiy Monitoring bölümü ise, kullanilan IRQ'lari toplu halde görebilirsiniz.
PNP/PCI CONFIGURATION
Tak calistir destegi olan aygitlarin ve PCI veriyolu ile ilgili ayarlari bu bölümden yapiyoruz.
PNP OS Installed: Bu bölümde, kullandigimiz isletim sisteminin PnP (Tak ve calistir) destekli bir isletim sistemi kullanip kullanmadiginiz belirtmek icindir. örnegin Win9x, Win2000 gibi isletim sistemi kullaniyorsaniz, bu ayari [Yes] konumuna getirin. PnP desteksiz isletim sistemi kullanirken ise [No] konumuna getirmeniz gerekiyor. Bu sekilde cakismalarin önüne gecebilmek mümkün.
Reset Configuration Data: Eger bu ayari [Enabled] yapip, sistemi yeniden baslatirsaniz, BIOS Setup'da bulunan PnP bilgileri bellekten temizleniyor. [Disabled] konumunda kalmasi daha mantikli.
Resources Controlled By: Bu ayar [Auto] moduna getirilirse, sisteme taktiginiz PnP aygitlar icin gereken DMA ve IRQ ayarlari otomatik olarak atanir. Eger PnP olmayan bir ISA kart taktiginizda otomatik olarak kaynak atanamiyor ise, bu ayari [Manual] moduna getirip el ile ayarlamak gerekir.Bu ayarin [Auto] modunda kalmasi tavsiye edilir.
PCI/VGA Palette Snoop: Bazi MPEG kartlari ve 3D hizlandiricilari gibi standart olmayan Vga veya Add-On kartlar, renkleri bozuk gösterebilir. Eger öyle bir sorun yasanirsa, bu ayarin [Enabled] konumuna getirilmesi önerilir. Aksi takdirde bu ayar [Disabled] seklinde kalmalidir.
Assign IRQ for VGA: Bu ayar mutlaka [Enabled] konumuna getirilmelidir. 1997 yilinda sonra üretilen tüm ekran kartlari, dogru düzgün calisabilmesi icin IRQ'ya ihtiyac duyarlar. Bu ayar ile VGA icin IRQ ataniyor.
Assign IRQ for USB: Eger USB aygit kullaniyorsaniz bu ayari da [Enabled] konumuna getirmelisiniz.
PC HEALTH STATUS/HARDWARE MONITOR
Bilgisayarinizda olan fanlarin dönüs hizi, islemcinizi sicakligi, islemci voltaji gibi PC'nizin durumunu bu bölümden gözetleyebilisiniz.
NOT: Markalara göre farklilik göstermekte olup, islemci ayarlarini BIOS'dan yapilmasina izin veren anakartlarda bölüm ismi farklilik gösteriyor. örnegin, Abit anakartlarda Softmenu II(I); IWill anakartlarda SmartCPU seklinde özel bir menü atanmistir. Yeni Asus anakartlarda islemci hiz/voltaj ayarlarini Advanced bölümünden yapiyorsunuz. Yani, sözün özü, anakartiniza göre bazi ayarlar farklilik gösterebilir.
LOAD FAIL SAFE DEFAULTS
Bu ayarlar, donanimlarinizin stabil calismasi icin gereken minimal ayarlari yüklüyor. Eger sisteminizde bir sorun var ise, bu ayarlari yüklemeyi deneyin. LOAD FAIL SAFE DEFAULTS'un üzerine gelip, Enter tusuna basin.Y tusuna basarsaniz, güvenli ayarlar yüklenecektir. Ancak güvenli ayarlar optimum ayar degildir, sadece basa cikilamayan sorunlarda teshise yardimci olmasi icin kullanilir.
LOAD OPTIMIZED DEFAULTS
Optimum ayarlari kurmak icindir. Ancak bu yapilirken genel bir PC dikkate alinir. Yüklendikten sonra disk, sürücü ayarlari, bellek hizi ayarlari (bellek modeli tam biliniyorsa) vs. kendi donaniminiza özgü ayarlari yaparak performansi artirmaniz mümkündür. Tabii Optimized Defaults üzerine donaniminiza uygun olmayan ayarlari yaparsaniz stabilite sorunlari cikabilir. Hangi degisiklikleri yaptiginizi unutursaniz LOAD OPTIMIZED DEFAULTS'u tekrar yükleyerek bastan ayar yapabilirsiniz.
SET SUPERVISOR & USER PASSWORD
sifre koymak icin bu menüler kullanilabilir. Supervisor sifresi koyarsaniz, baskalari BIOS'a girip her ayar degistiremezler. User Password ise, sisteme sifre koyuyor. Bu sifreleri iptal etmek icin, yine bu bölümlere gelip Enter tusunu basip sifre istediginde, sifre kutusunu bos birakip Enter tusuna basmaniz yeterlidir.
SAVE AND EXIT SETUP
Ayarlari kayit edip cikmak icin burayi kullanin.
EXIT WHITOUT SAVING
Degistirdiginiz ayarlari kayit etmeden cikmak icin kullanin.
Kaynak: BILTEC
Bu bölümde, anakartinizin üzerinde bulunan giris/cikis portlari, IDE portlari gibi aygitlarin yönetimini yapiyorsunuz.
OnChip IDE Channel 0/1: Birinci/İkinci IDE portunu etkin/iptal edebilirsiniz. [Enabled] seklinde kalmasi tavsiye edilir. Bazen BIOS güncellemelerinden sonra, bazi IDE aygitlarin calismadiginda sikayet edilir. Bu bölüme girip IDE Portlarinin iptal edilip edilmedigine bakmaniz iyi olur.
IDE Prefetch Mode: Bu modu destekleyen IDE aygitlar ile bu ayar kullanilirsa, aygitlarin performansindan iyilesme smz konusu olabilir. [Enabled] ayarinda olmasi tavsiye edilir.
Primary/Secondary Master/Slave PIO: Taktiginiz aygitlarin PIO modlarini bu bölümde belirleyebilirsiniz. [Auto] seceneginde birakirsaniz, ilgili IDE aygiti icin uygun olan PIO Modu otomatik olarak secilecektir.
Primary/Secondary Master/Slave UDMA: Ide aygitlarin direkt bellek erisimini kontrol edebileceginiz ayar. [Auto] sekmesinde kalmasi, her IDE aygit icin uygun olan modun otomatik secilmesi bakimindan faydali olacaktir.
Init Display First: I Bu ayar ile, sisteme güc verdikten sonra hangi görüntü aygitinin ilk olarak kontrol edilecegini belirtir. AGP ekran karti kullaniyorsaniz [AGP], PCI ekran karti kullaniyorsaniz, [PCI Slot] ayarlarini secmeniz mantikli olacaktir.
IDE HDD Block Mode: Eger IDE aygitiniz bu modu destekliyor ise, IDE aygitlara erisimi hizlandirabilir.
OnBoard PCI Audio/Modem: Eger anakartinizin üzerinde entegre edilmis ses/modem entegresi var ise, bu ayar ile onlari etkinlestirebilir / iptal edebilirsiniz.
Onboard FDC Controller: Disket Sürücü kontrolcüsünü iptal/etkin etmek icin kullanilan ayardir. [Enabled] konumunda kalmalidir.
Onboard Serial Port 1/2: Seri Portlariniz icin IRQ degerini ve bellek adresini atamaniz icin bu ayar konmustur. 1. seri portu icin varsayilan ayar 3F8/IRQ4'dür. 2. seri portu icin ise, 2F8/IRQ3'dür.
POWER ON Function: Bilgisayarinizi nasil acacaginizi belirlemek icin bu menü kullanilabilir. örnegin klavye ile bilgisayarinizi acmak istediginizde, klavyenin hangi tuslari ile bilgisayarinizi acmak istediginizi buradan tanimliyorsunuz. Mouse'dan ve klavyeden acma özellikleri USB Klavye ve Mouse ile islemiyor. Bunun icin PS/2 Mouse ve Klavye kullanmak gerekiyor. Ayrica Klavyeden ve Mouse'dan bilgisayarinizi acabilmek icin, bazi anakartlarda jumper oynamasi yapmaniz gerekebiliyor.
UART Mode Select: Infrared portu destekleyen anakartlarda bulunan bir özellik. Kizilötesi aygitlarin gerektirdigi özelliklere göre, bu ayar [IrDA] veya [ASKIR] moduna getirilebilir. Infrared aygit kullanilmayacak ise [Normal] moda getirilmesi tavsiye edilir.
UART2 Duplex Mode: UART Modu olarak IrDA veya ASKIR secildiginde bu ayar aktif olur. Bu sekilde full-duplex veya half-duplex transfer modunu secebileceksiniz.
IR Transmittion delay: IR durumu olan Rx'den Tx moduna veya Tx'den Rx moduna gecis icin gecikmeyi acar/kapatir.
Onboard Parallel Port: Paralel portun calisma adresini belirlemek icin bu bölüm kullanilir. Varsayilan ayari 378H/IRQ7'dir.
Parallel Port Mode: Paralel portun calisma modunu belirler. "EPP" maksimum hizda cift yönlü calisma hizidir. "ECP", paralel portun iki yönde maksimum transfer hizindan da hizli calismasina izin verir. "ECP+EPP", normal hizda iki yönlü calismaya izin verir. SPP ise Standart Paralel Port anlamina geliyor. Eger bagladiginiz paralel aygit, yüksek performans istiyor ise, aygitin türüne göre, EPP veya ECP secilmelidir. ECP Modu direkt bellek erisimine ihtiyac duydugundan, EPP modu secildiginde, sizden bir DMA adresi atanmasi istenecektir. BIOS'un önerdigi ayarda kalmasinda bir sakinca yok. EPP modunu secerseniz, EPP modu secmeniz gerekecek. Eger kullandiginiz paralel aygit, EPP modunu istiyor ise, hangi EPP modunda calisacagini kullanim kilavuzunda belirtmistir.
PWRON After PWR Fail: Bu ayar [Enabled] konumuna getirildiginde, bilgisayariniz calisirken elektrik giderse, elektrik geldiginde bilgisayari tekrar otomatik olarak aciyor. [Disabled] konumunda kalmasini tavsiye ediyoruz.
POWER MANAGEMENT SETUP
Güc tüketimini ve(ya) tasarrufu ayarlamaniz icin konulmus bir menü. Bilgisayariniz acma olaylarini da buradan kontrol edebilirsiniz.
ACPI Function: Bu ayar ile, Gelismis Güc ve Konfigürasyon Yönetimini etkin/iptal edebilirsiniz. Bazi Anakartlarda desteklenen, STR (Suspend To RAM) gibi özelliklerin calisabilmesi icin, hem BIOS'dan ACPI fonksiyonunun etkinlestirilmesi hem de isletim sisteminin ACPI desteginin olmasi gerekiyor.
Power Management: Bu bölüm ile güc yönetim özelliklerini yönetiyorsunuz.[Max Saving] modunda, sisteminiz bir süre aktivitesiz kalirsa, güc koruma moduna geciyor. [Min Saving] ayari ise, yine güc koruma moduna geciriyor ama, güc koruma moduna kadar gereken aktivitesiz kalma zamani daha fazla. [User Define] modunda ise, güc koruma ayarlarini kendiniz seciyorsunuz. Bu ayar normalde [User Define] modunda geliyor ve su özellikleri ayarlayabiliyorsunuz: HDD Power Down - Doze Mode - Suspend Mode. Buradaki ayarlar ile, sistemin askiya alinmasi icin gereken zaman asimi miktarini belirleyebiliyorsunuz.
ACPI Suspend Type: Bu ayar ile, sisteminizi nasil askiya alinacaginiz belirliyorsunuz. örnegin, anakartiniz STR özelligini destekliyor ise,STR özelligini kullanabilmek icin bu ayara STR moduna getirmeniz lazim. Fakat STR özelliginin calisabilmesi icin, sisteminizde kullandiginiz diger aygitlarin kendilerinin ve sürücülerinin bu modu desteklemesi lazim. Aksi takdirde sorunlar yasayabilmeniz olasi.
PM Control By APM: Yeni nesil Windows isletim sistemlerinde (9x & ME & Win2K) yapilarinda olan APM(Advanced Power Management) özelligi bulunuyor. Eger bu özelligi [Enabled] yaparsaniz, güc yönetimi Windows tarafindan yönetilir.
Video OFF Option: Ekran görüntüsünün ne zaman devreden cikarilacagini belirler. "Suspend->Off" secenegi, sistemi askiya alinca devreye sokar. "Always On" secenegi, Windows'tan belirlediginiz ürede aktivite olmazsa ekran görüntüsünün kapanmasini saglar.
Video Off Method: Yukaridaki Video Off yöntemini belirler. Ekran kartiniz DPMS özelligini destekliyorsa, BIOS görüntü kartini kontrol edebilir; bu durumda DPMS seceneklerinden birisi secilebilir. "Blank Screen" secenegi, güc korumasi veya Energy Star destegi olmayan monitörlerde sadece ekrani karartir. V/H SYNC+Blank secenegi ekrani karartir, yatay ve dikey taramayi da kapatir.
MODEM Use IRQ: Eger sisteminiz askiya alinmis vaziyetteyken, gelen cagrilar ile sisteminizi tekrar normal moduna gecmesini istiyorsaniz, bu ayar ile hangi IRQ'nun kullanilacagini secin. Varsayilan olarak secilen IRQ numarasi [3]'dür.
Soft-Off by PWRBTN: Bu ayar ile sisteminiz kapatirken, güc dügmesinin davranisini belirliyorsunuz. [Instant-Off] ayari secildiginde, güc dügmesine dokundugunuz anda PC kapanir. Fakat, [Delay 4 sec.] ayari secildiginde ise, sistemi kapatmak icin güc dügmesine 4 saniye basili tutmaniz gerekiyor. Yani yanlislikla güc dügmesine bassaniz bile, sisteminiz kapanmaz. Düsünsenize, onlarca sayfalik doküman yaziyorsunuz ve güc dügmesine yanlislikla eliniz degiyor ve gidiyor güzelim yazdiginiz seyler.
Wake UP Events: Bilgisayariniz acilma veya askidayken hangi durumlarda normal moda gececegini buradan belirliyorsunuz. örnegin LPT&COM portunda bir aktivite oldugunda sistemin aski durumundan normal moda gecmesini saglayabilirsiniz. Veya, Wake ON LAN, Wake On Modem Ring gibi, ek donanimlar ile sisteminizin acilmasi icin gereken özellikleri buradan yönetebiliyorsunuz. Automatic Power Up secenegi ile, belirlediginiz saatlerde veya tarihlerde PC'nizi otomatik acilmasini ayarlayabilirsiniz. Bazi anakartlarda bulunan IRQ Activitiy Monitoring bölümü ise, kullanilan IRQ'lari toplu halde görebilirsiniz.
PNP/PCI CONFIGURATION
Tak calistir destegi olan aygitlarin ve PCI veriyolu ile ilgili ayarlari bu bölümden yapiyoruz.
PNP OS Installed: Bu bölümde, kullandigimiz isletim sisteminin PnP (Tak ve calistir) destekli bir isletim sistemi kullanip kullanmadiginiz belirtmek icindir. örnegin Win9x, Win2000 gibi isletim sistemi kullaniyorsaniz, bu ayari [Yes] konumuna getirin. PnP desteksiz isletim sistemi kullanirken ise [No] konumuna getirmeniz gerekiyor. Bu sekilde cakismalarin önüne gecebilmek mümkün.
Reset Configuration Data: Eger bu ayari [Enabled] yapip, sistemi yeniden baslatirsaniz, BIOS Setup'da bulunan PnP bilgileri bellekten temizleniyor. [Disabled] konumunda kalmasi daha mantikli.
Resources Controlled By: Bu ayar [Auto] moduna getirilirse, sisteme taktiginiz PnP aygitlar icin gereken DMA ve IRQ ayarlari otomatik olarak atanir. Eger PnP olmayan bir ISA kart taktiginizda otomatik olarak kaynak atanamiyor ise, bu ayari [Manual] moduna getirip el ile ayarlamak gerekir.Bu ayarin [Auto] modunda kalmasi tavsiye edilir.
PCI/VGA Palette Snoop: Bazi MPEG kartlari ve 3D hizlandiricilari gibi standart olmayan Vga veya Add-On kartlar, renkleri bozuk gösterebilir. Eger öyle bir sorun yasanirsa, bu ayarin [Enabled] konumuna getirilmesi önerilir. Aksi takdirde bu ayar [Disabled] seklinde kalmalidir.
Assign IRQ for VGA: Bu ayar mutlaka [Enabled] konumuna getirilmelidir. 1997 yilinda sonra üretilen tüm ekran kartlari, dogru düzgün calisabilmesi icin IRQ'ya ihtiyac duyarlar. Bu ayar ile VGA icin IRQ ataniyor.
Assign IRQ for USB: Eger USB aygit kullaniyorsaniz bu ayari da [Enabled] konumuna getirmelisiniz.
PC HEALTH STATUS/HARDWARE MONITOR
Bilgisayarinizda olan fanlarin dönüs hizi, islemcinizi sicakligi, islemci voltaji gibi PC'nizin durumunu bu bölümden gözetleyebilisiniz.
NOT: Markalara göre farklilik göstermekte olup, islemci ayarlarini BIOS'dan yapilmasina izin veren anakartlarda bölüm ismi farklilik gösteriyor. örnegin, Abit anakartlarda Softmenu II(I); IWill anakartlarda SmartCPU seklinde özel bir menü atanmistir. Yeni Asus anakartlarda islemci hiz/voltaj ayarlarini Advanced bölümünden yapiyorsunuz. Yani, sözün özü, anakartiniza göre bazi ayarlar farklilik gösterebilir.
LOAD FAIL SAFE DEFAULTS
Bu ayarlar, donanimlarinizin stabil calismasi icin gereken minimal ayarlari yüklüyor. Eger sisteminizde bir sorun var ise, bu ayarlari yüklemeyi deneyin. LOAD FAIL SAFE DEFAULTS'un üzerine gelip, Enter tusuna basin.Y tusuna basarsaniz, güvenli ayarlar yüklenecektir. Ancak güvenli ayarlar optimum ayar degildir, sadece basa cikilamayan sorunlarda teshise yardimci olmasi icin kullanilir.
LOAD OPTIMIZED DEFAULTS
Optimum ayarlari kurmak icindir. Ancak bu yapilirken genel bir PC dikkate alinir. Yüklendikten sonra disk, sürücü ayarlari, bellek hizi ayarlari (bellek modeli tam biliniyorsa) vs. kendi donaniminiza özgü ayarlari yaparak performansi artirmaniz mümkündür. Tabii Optimized Defaults üzerine donaniminiza uygun olmayan ayarlari yaparsaniz stabilite sorunlari cikabilir. Hangi degisiklikleri yaptiginizi unutursaniz LOAD OPTIMIZED DEFAULTS'u tekrar yükleyerek bastan ayar yapabilirsiniz.
SET SUPERVISOR & USER PASSWORD
sifre koymak icin bu menüler kullanilabilir. Supervisor sifresi koyarsaniz, baskalari BIOS'a girip her ayar degistiremezler. User Password ise, sisteme sifre koyuyor. Bu sifreleri iptal etmek icin, yine bu bölümlere gelip Enter tusunu basip sifre istediginde, sifre kutusunu bos birakip Enter tusuna basmaniz yeterlidir.
SAVE AND EXIT SETUP
Ayarlari kayit edip cikmak icin burayi kullanin.
EXIT WHITOUT SAVING
Degistirdiginiz ayarlari kayit etmeden cikmak icin kullanin.
Kaynak: BILTEC
-
velociraptor
- Yottabyte4
- Mesajlar: 50511
- Kayıt: 14 Mar 2006, 02:33
- cinsiyet: Erkek
- Teşekkür etti: 9965 kez
- Teşekkür edildi: 8048 kez
-
onur986