KEMALİZME ÖVGÜ

[yazgüneşi]

Kemalist Türk devriminin dünya üzerindeki etkileri bizim düsündüklerimizin çok ötesindedir. Emperyalizm çagında, emperyalizme kafa tutarak, ne denli olanaksızlık olursa olsun bagımsızlıgın kazanılabilecegini gösterdi. O güne kadar bunu hayal bile edemeyen sömürgelere örnek oldu. 20. yüzyıla ulusal bagımsızlık savasları damgasını vurdu O günden bugüne 150’ye yakın ülke bagımsızlıgını kazandı.. Bunların çogu da, Türk bagımsızlık savasını örnek aldı.

Öte yandan Kemalizm, bu ülkelerin kalkınma çabalarına da örnek olmustur. Uluslararası dilde Kemalizm, bir çagdaslasma modeli olarak tanımlanmaktadır. Degisik ülkeler Kemalizmin belli ilkelerini, yöntemlerini, kendi kosullarına uyarlayarak uygulamıslardır. Kemalizm, onlara deneyle basarısı kanıtlanmıs bir uygarlık tasarımı sunmustur.

Kemalizmin asıl evrensel yönünü de Özer Ozankaya söyle açıklıyor:

“M.Kemal Türkiye Cumhuriyetini öyle ilkelere dayandırmıstır ki, bu ilkeler tüm uygar insanlıgın özlemini çektigi demokratik toplumsal düzenin hem ulusal, hem uluslararası düzeydeki gereklerini tutarlı bir sekilde karsılayabilecek niteliktedir.”

“Uluslararası iliskilerin, baska ulusların haklarına saygılı, kıskançlıktan, aç gözlülükten, kinden arınmıs, ikiyüzlülükten temizlenmis bir yapıya kavusturulması; ulusların yasamı tehdit edilmedikçe savasın cinayet sayılması ve böylece silahlanma yarısının sona ermesi, yine uygar insanlıgın karsılanamamıs bir özlemi olarak süregitmektedir...”

“Kemalizm,böyle bir uygarlık projesi olusturacak degerdedir...”

Konumuzu yabancı bilimcilerin bu konudaki degerlendirmeleriyle sürdürelim.

Tarihçi Toynbee:

“Yeryüzünde hiçbir devrim, Kemalist Türk devrimi kadar dünyada saskınlık yaratmadı. Batı Atatürkten sonra devrimin yasayabilecegine inanmıyordu. Lozan’da verdiklerini birer birer alacaklarını düsünüyorlardı..”

“Bir an için hayal ediniz ki, Batı dünyasında Rönesans, Reformasyon, 17.yüzyıl sonundaki bilim ve düsünce devrimi, Fransız devrimi ve sanayi devrimi bir insan ömrünün içine sıgdırılmıstır !..”

Sözü Roma Üniversitesinden Gastone Manacorda’ya bırakalım:

“Fikir özeti olarak Kemalizm, bir çagdaslasma ve sanayilesme hareketidir. Bu hareketin, geri kalmıslıktan kurtulma çagını açmıs olması itibariyle dünya üzerinde etkisi büyük olmustur.Çünkü bu tez orijinaldir ve ideoloji olarak ampirik (deneysel) karaktere sahiptir. Kemalizm önceden mevcut bir doktrine baglı degildir ve birtakım hipotez gelismelerinin eseri degildir...”

Mauris Duverger’in degerlendirmesi:

“Kemalizm,Türkiye tarihinin bir sayfası olmaktan çıkıp siyasal bir sisteme önderlik etmeye basladı.Çünkü, yeryüzünde henüz Moskova ya da Pekin etkisine girmemis üçüncü devletlere bu sistem yol göstermektedir.Bu sistem yarı gelismis uluslar için Marksizmin karsısına dikilen ikinci bir seçenektir...” ( birinci seçenek Kapitalizmdir.)

Polonyadan prof.Jerzy Wietr’in tanımına bakalım: “Kemalizm, ilk defa gelismekte olan bir ülkede görülen ve tarihi deneyimden geçmis bir gelisme ideolojisidir.”

Fransız Georges Duhamel:

“M.Kemal, bütün insanlıgın içinde çırpındıgı uygarlık bunalımının temel sorununa, yani çagdas bilimin sagladıgı güçlü teknolojinin nasıl kullanılacagı sorununa en geçerli yaklasımı getirdi.”

“Belki bir gün bu ulus,dünya üzerindeki insan topluluklarının denge içinde yasamalarına uygun bir Avrupa, hattaAtlantik uygarlıgının kurulmasında sırası gelince bize yardım edecektir.” (Yeni Türkiye. Bir Batı devleti. Georges Duhamel)

Gelismis devletlerin ikiyüzlü politikaları, kaba güce basvurmaları, bilim ve teknigi sömürülerine araç yapmaları temel bir uygarlık bunalımıdır. Kemalizmin ilkeleri, Duhamel tarafından bu soruna en geçerli en uygun çözüm olarak görülmektedir.

Paul Dumont da Kemalizmi,”kölelestirilmis ve sömürgelestirilmis ülkeler için bir model” olarak tanımlamaktadır.

Fransız Prof. Maurice Beaumont : “Kemalizmin parlak basarıları bütün sömürgeler için örnek olmustur.”

Macar Prof. Fekete Lajos. “Batıda ihtilal vedevrimlerin yavas yavas elde ettiklerini Atatürk’ün ülkesi birdenbire kazandı. Ürkün yasamında o kadar derin izler bıraktı ki, batıda bu, ancak yüz yılda erisilecek bir basarı idi..”

Alman düsünürü Herbert Melzig ‘Türkiyenin çöküsü ve yükselisi’ adlı yapıtında Atatürk ve Yeni Türkiye için su degerlendirmeyi yapar:

“Eski çagın büyük filozofu Platon’un ‘ya yöneticiler filozof, ya da filozoflar yönetici olsalar yolundaki ikibin yıllık dilegi, ilk kez 20. yüzyılda Atatürkün kisiliginde tam olarak gereçeklesmis bulunuyor.Atatürk, bir dahi, bir düsünür olarak ulusunun yazgısını eline almıs, bu ulusla atıldıgı bagımsızlık savası ile ve baska ulusları haklarını koruyan bir barısla insanlıga görkemli bir örnek vermistir.Yeni Türkiye atatürkle, yalnız islam anlayıs ve görüslerini degil,aynı zamanda Avrupanın düsünce biçiminide asmıstır.Türkiye bir dürüstlük, içtenlik ve gerçekçilik politikası gütmekte ve bu yüzden tepkilere, basarısızlıklara ugramamaktadır.”

Gerard Tongas;”Kemalizm, on asra sıgacak isi on yılda basarmistır” diyor.

Atatürk de Kemalist hareket için; “tüm uygar insanlıgın dikkatle üzerinde durmasına deger”demektedir.

Bir de elestirisi var:”yüzyıllardan beri zavallı beseriyeti mutlu etmek için tutulan yolların, kullanılan araçların verdikleri sonuçların ne derece güven verici oldugu incelenmeye deger.”

Örnekleri çogaltmadan sözün özüne gelelim.

Kemalist Türk Devrimi devlet, ulus, yurt, aile egitim, ekonomi kavramlarına verdigi anlamla; üstün insani degerlere verdigi önemle; devrimin insasındaki ustalıgıyla bütün dünyaya örnek olacak degerlere sahiptir. Ayrıca, siyasal amacı olan demokrasiyi kolaylastıracak yöntemler uygulamıstır. Bu yönüyle de dünyadaki öteki devrimlerden daha üstündür.

Emperyalizmin ilk büyük küresel çatısma döneminde ortaya çıkmıs ve onu yenmistir.O sıralarda emperyalizme karsı çıkmak ezilen uluslar arasında delilik olarak görülmüstür.

Emperyalizm, Kemalizmin basarısından ve İkinci Dünya Paylasım Savasından sonra, askeri isgale dayalı sömürgecilik siyasetini degistirmistir.

Bugün sayları 200’e yaklasan BM üyesi devletlerin 150 kadarı ulusal bagımsızlıklarını Kemalizm sonrasında elde etmislerdir. Bunların bir kısmında dogrudan, bir kısmında da dolaylı olarak Kemalizmin etkisi vardır. Attila İlhan’ın sözleriyle olay sudur:”Kuvayı milliye,20.yüzyılın ilk halk kurtulus ordusudur. Misakı Milli, Bandung Konferansında bir araya gelen tarafsızlar, ya da 3.Dünya uluslarının ilk bagımsızlık bildirgesidir...”

Kemalizm, salt bir askeri kurtulustan öte, gerçek bir çagdaslasma modeli olarak kurumlasmıs ve evrensellik kazanmıstır.

20.Yüzyıla girerken ABD, Almanya, Japonya ve İngiltere dünyaya egemendi. Bu yüzyıl içinde bir Sovyet deneyimi yasandı. İngiltere geri plana itildi. Çok sayıda ulus bagımsızlıgını elde etti.

21.yüzyıla girilirken, yine 100 yıl önceki devletlerin dünya egemenliklerinin sürdügünü görüyoruz. Degisen sey, bilim ve teknolojideki korkunç ilerleme. Bu ilerlemenin getirdigi korkunç olanaklar. Bu olanakların kullanılmasıyla “küresellesme” denilen yeni sömürü düzeni ..!

Dünyadaki temel çeliski yine ezen ve ezilen uluslar arasındaki çeliskidir.

20.Yüzyılın ilk çeyreginde bu çeliskiyi ortadan kaldırmak amacıyla ortaya çıkan Sovyet Devrimi Kemalizmin savı olan ezen ulus-ezilen ulus çeliskisini ortadan kaldırmadı. Birlik üyesi ulusları sömürdü. Kemalist Devrim de kendi ülkesinde gözardı edildi.

Biliyoruz ki emperyalizm ve sömürü var oldukça Kemalizm de var olacaktır. Tıpkı sosyalizm fikrinin de yasamaya devam ettigi gibi.

Eger toplumbilimcilerin degerlendirmeleri dogruysa, Kemalizm yeniden kurtulusun adı olacaktır.