Bir sabit disk, bilgisayarınızın merkez depolama birimidir. Günümüzde, cep telefonu, MP3 çalar, dijital video kaydedici ve dijital video kameralarda bu cihazların minyatürleri yer alır. Bir sabit diskin içerisinde neler bulundugunu merak ettiniz mi? Bunu ögrenmek için bir sabit diskin içini açmanıza gerek yok, yazımızı okuyarak ögrenebilirsiniz.
Plakalar
Bütününde 'veri' olarak adlandırılan ve resim, film, sarkı, doküman, e-posta ve isletim sisteminiz gibi programlarda kullandıgınız her sey, plaka adlı özel disklerde saklanır. Bu diskler 2,5 ile 3,5 inç arasında degisen çaplardadır. Genis kapasiteli sabit disklerde üst üste geçmis birden fazla plaka vardır. Plakalar sert, metal veya cam malzemeden olusur ve her İki yüzü manyetik bir materyalle kaplıdır. Mikroskobik boyutlardaki manyetik parçacıklar, plakaların üzerinde çesitli desenler olusturacak sekilde yer alır. Böylece veriler sabit diskte saklanmıs olur. Genellikle plakaların her iki yönü de veri depolama amacıyla kullanılır.
Mil
Plakalar verilere hızlı erisim saglamak için oldukça yüksek hızlarda dönmelidir. Tüm plakaları birbirine baglayan ana mil. güçlü bir motora baglıdır. Sabit diskin modeline baglı olarak plakalar, dakikada 4,200 ile 15,000 arasında degisen degerlerde dönüsler yapar. RPM olarak bilinen hız. İste bu plakaların dönüs sayısını belirtir. Millerde top seklinde kaliteli bir malzeme kullanılır, böylece uzun dönüs periyotları yumusak bir sekilde saglanabilir.
Kafalar
Okuma - yazma kafaları, verilerin plakalarda saklanmasından ve geri çagrılmasından sorumludur. Verilen 'yazmak' veya depolamak için. bu kafalar plakalar üzerinde belirli desenler olusturacak sekilde yer alan mikroskobik boyutlardaki manyetik parçacıklara az miktarda elektrik akımı verir. Veriyi 'okumak' İçin' kafalar manyetik parçacıkların desenleri üzerinde gezinir. Plakanın her iki yönü de kullanıldıgından, her plakaya çift sayıda kafa düser. Okuma - yazma kafaları asla plakaya degmez ve İki plaka arasındaki boslukta çalısır. Plaka ve kafa arasındaki bosluk oldukça azdır.
Erisim kolları
Okuma - yazma kafaları diskin yüzeyinde oldukça hızlı hareket ederek veri okumak veya yazmak zorundadır. Kafaların çok hızlı hareket etmesini bu erisim kolları saglar. Okuma - yazma kafaları bu erisim kollarının bir ucunda durur. Kolun diger ucuysa, hareketi saglayan motora baglıdır. Her plaka için farklı kollar bulunur. Kafa ve kollar birlikte hareket eder.
Kaplama
Okuma - yazma kafaları ve plaka yüzeyleri arasındaki bosluk çok az oldugundan, araya girebilecek en ufak bir toz parçacıgı bile Ölümcül zararlar verebilir. Kafa, plakaya degerek çizebilir, bu da onarılamaz bir veri kaybına sebep olabilir. Bu yüzden sabit disklerin çevreleri kaplanmıstır. Bu kapagı açmamalısınız. Sabit diskler, tamamen tozsuz, özel ortamlarda hazırlanır ve tamir edilir.
Track'ler, sektörler
Plaka üzerinde 'track' adı verilen dairesel patikalar yer almaktadır. Her track, çok sayıda sektörden olusur. Her veri birimi bir sektörde depolanır. Genellikle, bir seferde aktarılan veri birden çok sektöre yayılır. Okuma - yazma kafaları verileri sektörlerden alarak, ana bellege aktarır, böylece alınan veriler ekrana yansıtılabilir.
Devre kartı
Motor ve kafaları kontrol eden tüm elektronik birlesenler, bir devre kartı üzerinde yer almaktadır. Sabit diskin yöneticisi olan bu devre kartı, sabit disk kaplamasının hemen altında yer alır. Bu devre kartı, İsletim Sistemi (Windows) ve BIOS (bilgisayarın anakartındaki özel bir yonga) ile haberi esir. Yani, devre kartının sabit disk ve bilgisayar sistemi arasındaki arabirim oldugunu söyleyebiliriz.
Kablo ve baglantılar
Sabit disk tüm bilgisayar sisteminden ayrı bir birlesendir. Bir uçta genis bir baglantı yer almaktadır. Düz bir "IDE kablosu" bu yuvaya girer. IDE kablosunun diger ucu anakarttaki IDE yuvasına takılır. Veri bu kablo üzerinden sabit disk ve bilgisayar arasında yolculuk eder. Bir de güç baglantısı bulunmaktadır. Bilgisayarın güç kaynagından gelen bu baglantı, veri baglantısının yanındaki daha ufak yuvaya takılır.
Jumper ayarları
Veri kablosu ve güç kablosu arasında jumper anahtarını göreceksiniz. Atlatıcı olarak da bilinen bu bölüm, sabit diskin ana (master) veya ikincil (slave) olarak çalısacagını belirler. Bir bilgisayara birden çok sabit disk baglanabilir. Bu yüzden ufak plastik bir baslık, bu ara bölgede yapılan ayarla hangi sabit diskin öncelikli oldugunu belirlemektedir.