Bir yıldızın son ışığı

[uçs]

Bilimadamları, kendi içine çökmüs ve patlamak üzere olan bir ölü yıldızdan çıkan ilk parlamayı, ilk kez gözlemledi. Bu gözlem, kendi içine çökerek çok küçük boyutlara düsmüs ve yüksek bir yogunluga erismis ölü bir yıldızın, patlayarak bir süpernovaya dönüsmesi sürecine iliskin, essiz bilgiler sagladı.

Science dergisinde yayımlanan arastırmaya katılan astronomlar, ölü yıldızı bir süpernovaya dönüstürecek olan ve yıldızın derinliklerinden gelen ilk sok dalgasını yakaladıklarını, bugüne kadar hep, patlamıs haldeki yıldızları gözlemlediklerini belirttiler.
Patlamak üzere olan yıldızın 1 milyar ısık yılı mesafede oldugu, patlamanın ilk sokunu gösteren bu ilk parlamanın 7 saat sürdügü kaydedildi.
Hawai'deki teleskopla yapılan gözlem konusunda bilgi veren, Oxford Üniversitesi astronomlarından Stephen Justham, ilk sok dalgasından sonra teleskobun tekrar aynı koordinatlara odaklandıgını ve burada patlamayı belirlediklerini, patlama ile olusmus süpernovayı gözlemlediklerini belirtti. Justham, ''ilk parıltı, ilk sok dalgası, yıldız parçalanmadan bir kaç saat önce çıktı. Bu sok dalgasının, yıldız içerisindeki yolculugu izlendi'' dedi.
Bir ölü yıldız patladıgında, yıldızın derininden baslayan sok dalgası saatte 32 milyon kilometre hızla yüzeye dogru çıkıyor ve patlama, günesten bir milyar kez daha parlak bir ısık topu olusturuyor. Bu patlamayla evrene, yıldız içerisinde olusmus nikel, altın, demir dahil çesitli elementler dagılıyor.
Oxford Üniversitesi astronomlarından Kevin Schawinski, ''Dünyamızdaki agır elementler, yıldızların içerisinde olustu. Eger süpernovalar olmasaydı, çok uzun bir geçmiste, bizim günesimizin olusmasından da önce bu agır elementler olusmasaydı, dünyamızı olusturan maddeler de olmazdı'' dedi.