L1 - L2 - L3 Önbellekler

[velociraptor]

L1 - L2 - L3 olarak adlandırılanlar kelimeler Cache bellek olarak da tanımlanır. Bunlar islemcinin ön bellekleridir.

Sürekli veri alısverisi yapan PC donanımlarını sıralarsak

HDD < RAM < Cache Bellek < İslemci diyebiliriz.



Böyle bir sıralamada HDD hiç bir zaman islemci hızına yetisemeyecektir. Alınması gerken komutlarda korkunç bir darbogaza neden olmamak için aynı bosalan dolan bir havuz sistemi gibi her seferinde daha küçük ama daha hızlı bir bellek kullanılır.

Bellekler içerisinde islemciye yaklastıkça veri miktarı azalır, komut miktarı artar, neticesinde L1 - L2 - L3 Cache belleklerde komut diliminde veriler saklanır. İslemci bu komut verileri yardımı ile yapması gereken islemleri beklemeden yapabilir.

Günümüz çok çekirdekli islemcilerde her çekirdek için farklı cache bellekler ve her çekirdegin farklı cache belleklere sınırsız erisimi gibi imkanlar bulunuyor. İlk çift çekirdeklerde pasiftiler her çekirdek kendi bellegine erisebiliyordu. İslemcinin yapması gereken isi içeren komut kendi ön belleginde oldugu için diger çekirdek ona yaptıgı iste etkin yardımcı olamıyordu.. Neyseki artık böyle degil.



L1 ve L2 islemci göbeginin dibinde bulunurken L3 yeni bir cache bellek türü olarak RAM ile diger L1-2 bellekleri arasında 2mb ile 256mb arasında bulunur. Bu yeni bir teknoloji daha önceden yoktu. ( daha çok server gibi korkunç is akısı olan PC'ler de bulunuyor ) yanlıs hatırlamıyorsam Intel's Xeon MP'da 16 mb L3 bellek yer alıyor olması lazım..



Bu yeni teknoloji ile birlikte yukarıdaki listemiz su sekilde güncellenmis oldu

HDD < RAM < L3 < L2 < L1 < İslemci

Genel hatlarıyla L1 de ayrıma islemi yapılı,gelen komutları sonuçlarına göre ayrır. L2 ise biriktirmede kullanılır. ( bu yüzden islemci alırken sormak veya üzerine basa basa deginmek moda olmustur )

ALINTIDIR (fgurhanf tarafından derlenmistir)

[ilkeryilmaz]

bilgi için tesekkürler

[ag400xl]

güzel bilgiler eline saglık tskler.

[STRANGER]

benim islemci 8 megabayt L2 cache sahip acaba iyimi??

[daddy_cool]

@cuma bugünün teknolojisine göre çok iyi.

Adminim bir de sunu merak ediyorum.
Intel islemcide Cache(Önbellek) boyutuna önem veriyor.
AMD ise FSB (Veri yolu genisligine)

Merak ettigim su:
Hangisi hız konusunda daha iyi performans veriyor?
Önbellek miktarı mı yoksa FSB mi

[velociraptor]

FSB (Front Side Bus) bir data transfer veri yoludur ve CPU ile anakartin kuzey köprüsü arasinda veri tasir üreticiler (mesela intel her döngüde 4 transfer esasini ele alir) , Kuzey köprüsü ayni zamanda hafiza kontrol HUB u olarak ta bilinir (memory controller hub (MCH)) Kuzey köprsünün asil görevi : CPU, RAM, AGP veya PCI Express, ve Güney köprüsü arasindaki iletisimini sagamaktir o nedenle baazi Kuzey köprülerinde Graphics and Memory Controller Hub (GMCH) vardir ve Kuzey köprüsü Overclocking te önemli bir rol oynar



L2 cache(önbellek)
Bilgisayar mimarisinde islemci(CPU) birimi üstünde bulunan, ulasılması zaman alan veya tekrar ulasılması olası verilerin saklanıldıgı alana önbellek(cache - İngilizce kes okunur) denir. Yani önbellek, islemcinin büyük ve yavas çalısan ana bellege(main memory) sürekli ulasmasını ve zaman kaybetmesini önleyen, sık ulastıgı veya en son ulastıgı verilerin üstünde saklandıgı bir bilgisayar mimarisi ögesidir. Basit bir örnek olarak bir kütüphanede kitaplar hızla taranmak istendiginde, aynı konuyla ilgili birden çok kitabın bir anda alınması bilgiye her ihtiyaç duyuldugunda kitap aramak için zaman kaybedilmez. İslemci de herhangi bir veri öbegine ulasmak istediginde, önbellek sayesinde tekrar tekrar ana bellekte arama yapmak zorunda kalmaz, ulasacagı veriyi öncelikle önbellekte arar ve büyük bir hızlanma saglar. Önbellek, duragan rastgele erisimli bir bellek(SRAM-Static RAM) oldugundan erisim süresi devingen rastgele erisimli bellek(DRAM-Dynamic RAM) türünde olan ana bellege göre çok daha hızlıdır

üstte yazilanlari toparlarsak:
her ikisininde (L2 cache ve FSB) yüksek olani secilmelidir , intel AMD den teknolojik olarak bir adim önde oldugundan (45mn üeritimi) maliyetlerini düsürmek icin L2 cache miktarini da düsük tutmus olabilir, ayrica L2 cachenin özellikle oyunlarda performans artisi sagladigi bilinen bir gercek , o halde daha fazla L2 cacheyi Pc sini oyun oynamak icin kullanacaklar göz önünde bulundursun diyebiliriz fakat Bu L2 cacheninde kendini iletecek FSB ye ve bunun yeterli büyüklükte olmasina ihtiyaci vardir ,aslinda FSB mi L2 cache mi sorusu diger önemli bilesenler gözardi ediliyormus gibi bir yanilgiya düsürebilir mesela ,Cpu mimarisi, transistör sayisi (45 mn de daha kücük alana daha cok transistör , fakat bu isiyi arttiracagindan hizi düsürüp , FSB , L2 cacheyi arttirmayi gerektirebilir) , ayrica HDD devir hizi ve RAm miktari da hiz konusunda önem arzeden bilesenlerdir , fakat bir sistemin hizinin o sistemdeki en yavas calisan parcanin hizi kadar olabilecegi unutulmamalidir.

Velociraptor

[daddy_cool]

İmzanızı atmıssınız yine adminim. :D
Fazla söze ne hacet

[tospa]

islemci cachesinin açklnaması sanırsam bu .. hdd cache sinin faydası nedir acaba 8mb ve 32 mb lıgn :S

[velociraptor]

eminim onu da mod arkadaslarimizdan biri , yada diger adminlerimizden biri aciklayacaktir

[tospa]

tmm cvbu bkliyorm =)