ILS'i olan havaalanı sayısı artacak

[uçs]

Devlet Hava Meydanları İsletmesi Genel Müdürlügü, devam eden yatırımlarla ''aletli inis sistemi'' bulunan hava meydanı sayısının 22'ye toplam ILS sayısının ise 34'e çıkacagını açıkladı.

DHMİ Genel Müdürlügünden yapılan yazılı açıklamada, hali hazırda toplam 20 hava alanında, 32 adet ILS bulundugu, Konya ve Diyarbakır hava alanlarına sistemin kurulması çalısmalarının sürdürüldügü belirtildi.

2004 yılı yatırım programı kapsamında Hava Kuvvetleri Komutanlıgı tarafından isletilmekte olan Konya Hava Alanı'na kurulmak üzere alınan bir adet ILS'nin montajına baslanması için firmaya bildirimde bulunuldugu ifade edilen açıklamada, montajda yasanan gecikmenin, sistemin daha verimli çalısabilmesi için Hava Kuvvetleri Komutanlıgı ile müstereken yapılan yer degisikliginden kaynaklandıgı duyuruldu.

Açıklamaya göre, 2006 yılı yatırım programı kapsamında Diyarbakır Hava Meydanı için de ILS ihalesi yapılarak sistemin montajı çalısmalarına bu yıl baslandı. Devam eden bu yatırımlarla ILS bulunan hava meydanı sayısı 22'ye toplam ILS sayısı ise 34'e çıkacak. 2007 yılı yatırım programı kapsamında ise GAP ve Hatay hava alanlarına ILS alımı için ihale yapıldı ve sözlesme imzalandı. Sistemlerin 2008 yılı içinde teslim edilmesi ve montajlarının yapılması saglanacak.

DHMİ Genel Müdürlügünün açıklamasında, Çanakkale Hava Alanı için ise yapılan etütler neticesinde ILS'nın tesis edilmesinin mümkün oldugunun anlasıldıgı ve askeri statüde olan bu hava alanına sistemin montajı için askeri otorite ile planlamanın yapıldıgı da belirtildi. Açıklamada, teknik etütlerde 11 hava alanına ILS kurulamayacagının tespit edildigi bildirildi.

Bu hava alanları sunlar: ''Adıyaman, Çaycuma, Elazıg, Erzincan, Gazi Pasa, Kahramanmaras, Mardin, Siirt, Süleyman Demirel, Tokat ve Van.'' Açıklamada, teknolojik gelismelerin yakinen takip edilmekte oldugu, bu sistemlerin yerine geçebilecek yeni sistemler uygulamaya girdiginde bedel gözetilmeksizin bu meydanlara temin ve tesisine çalısılacagı ifade edildi.

Açıklamada ayrıca bazı yayın organlarında yer alan, Sivas Hava Alanındaki ILS'nin kazadan sonra kuruldugu haberleriyle ilgili olarak, ''Bu haberler dogru olmayıp, söz konusu sistemin 22 Kasım 2007 tarihi itibarıyla montaj ve kontrolleri tamamlanarak hizmete verilmesi saglanmıstır. Kaldı ki söz konusu sistemin alımı bir yol öncesinden yapılmıs, alt yapıya yönelik insaat çalısmaları da bu yıl içinde tamamlanmıstır'' denildi.

Açıklamada, ILS sisteminin hali hazırda bulundugu hava alanları söyle sıralandı: ''Esenboga (4 adet), Atatürk (6 adet), Adnan Menderes (2 adet), Antalya (3 adet), Dalaman, Adana, Milas-Bodrum (2 adet), Tekirdag-Çorlu, Erzurum, Bursa-Yenisehir, Denizli-Çardak, Kars, Kayseri, Mus, Nevsehir-Kapadokya, Samsun-Çarsamba, Gaziantep, Malatya, Sivas.''

ILS'NIN FONKSİYONU

DHMİ Genel Müdürlügünün açıklamasında, ILS hakkında da su bilgilere yer verildi: - ILS; aletli inis sitemidir (Instrument Landing System). Bulut tavanının düsük, görüs ve diger meteorolojik faktörlerinin kötü oldugu durumlarda uçagın piste elektronik cihazlarla emniyetli olarak inis yapmasını saglayan bir sistemdir. Olumsuz meteorolojik kosulların hüküm sürdügü zamanlarda emniyetli yaklasma ve inis için de tercih edilen temel yaklasma biçimidir. - ILS'nin ana fonksiyonu, kötü görüs sartlarında uçagı yere nazaran emniyetli bir sekilde daha fazla alçaltarak pilotun pisti görmesini saglamaktır. ILS yardımıyla diger sistemlere (VOR/NDB) kıyasla yere daha fazla yaklasarak pisti gören pilot, uçakta bulunan diger elektronik sistemler ve pistte bulunan görsel yardımcılar vasıtasıyla piste inisi gerçeklestirir. - Sadece meteorolojik sartlar göz önüne alınarak, ILS'nin kurulması mümkün degildir. Meteorolojik sartların yanında ILS kurulmasına imkan saglayan gerekli yaklasma minimalarına Harita Etütleri, Uçus Kontrol ve Site-Survey çalısmalarının sonucunda ulasılması gerekmektedir. Bu sartlar saglanamıyor ise ILS kurulmasından bir fayda saglanmamaktadır. Diger SSY cihazlarından (VOR/NDB)'den daha iyi bir inis miniması vermeyen bir meydana ILS kurulması manasızdır. - Bir piste ILS'nin ideal sartlarda kurulabilmesi için, pilotun uçagı ILS yardımıyla yere nazaran CAT-I sartlarında 200 feet (60 metre), CAT-II sartlarında ise 100 feet (30 metre) yükseklige kadar emniyetli olarak alçaltabilmesine izin verecek ve uçagın inmemesi halinde pas geçmesine izin verecek sekilde pist civarında dogal ve suni manlaların olmaması, yani topografik yapının uygun olması gerekmektedir.

ALINTIDIR