Bilgisayarınızda sorunsuz çalısan bir Windows 98 versiyonu kurulu ve bu nedenle söz konusu sistemi kaybetmek istemiyorsunuz. Ancak diger taraftan Windows Me hakkında bir çok yazı okudunuz ve en azından internet ve çoklu ortam araçlarını denemek istiyorsunuz. Güncellige önem veren bir bilgisayar kullanıcısıysanız, benzer bir durumla karsılasmamanız neredeyse mümkün degildir.Yeni bir sistemi denemek için illa ki eski sistemi kaybetmek zorunda mıyız? Neden her iki sistem de tek bir sabit disk üzerinde rahatlıkla çalıstırılamasın?
Birden fazla isletim sisteminin tek bir bilgisayarda paralel olarak kurulması için her seyden önce iyi bir planlama evresi gereklidir. Sadece varolan verilerin yedeklenmesi önemli bir rol oynamaz aynı zamanda sabit diskin kurulum ve bölünme islemleri de hatasız sekilde yerine getirilmelidir. Bilgisayarınızda iki isletim sistemi keyfine hızlı ve kolay bir sekilde ulasmak için neler yapmanız gerektigini bu yazıda anlatıyoruz.
Farklı disk bölümlerinin planlanması
İlk olarak iki farklı baslangıç durumu mevcut. Ya komple bombos ya da üzerinde bir isletim sistemi (Örnegimizde Windows 98) yüklü olan bir sabit diske sahipsiniz.
Eger sabit diskiniz halen bossa hemen birden fazla partisyon olusturabilirsiniz. Windows, bu seçenegi ilk kurulum esnasında sunacaktır. Kurulum programında isletim sisteminin kullanımına ne kadar alanın sunulmasını istediginizi belirleyebilirsiniz. Eger buraya hiçbir sey girmezseniz Windows sabit diskte tek isletim sistemi olacagı kanısına varacaktır. Bu durumda disk üzerinde ismi “C:” olan sadece bir partisyon olusturulacaktır.
Sabit disk üzerinde halen veri bulunuyorsa bölümleme islemi özellikle veri kaybı riski tasır. Fdisk’de örnegin disk üzerindeki tüm verilerin kaybolması için yanlıs bir tusa sadece bir kere basmanız yeterli olacaktır.
Bu nedenle ilk olarak sabit diskin bir yedeginin alınmasını mecburi olarak tavsiye ediyoruz. Bu, disk içeriginin bir CD-Rom veya bant sürücü üzerine kopyalanması anlamına geliyor. Herhangi bir sorunla karsılasma ihtimali nedeniyle sabit diskinizin yedegini almak için asagıdaki islemleri yerine getirmelisiniz.
Yedekleme islemini Windows donatıları arasında yer alan Backup aracını kullanarak yerine getirebilirsiniz. Bunun için ilk olarak Baslat/Programlar/Donatılar/Sistem Araçları alt menüsünü çalıstırın ve buradaki Yedekleme ögesi üzerine tıklayın. Ekrana gelen Microsoft Backup açılıs penceresi üzerindeki “Yeni bir yedekleme isi olustur” seçenegini isaretleyin ve Tamam dügmesine tıklayın. Yedekleme Sihirbazı penceresindeki “Bilgisayarımın yedegini al” seçenegini isaretledikten sonra İleri dügmesine tıklayın. Sihirbazın ikinci adımında da “Tüm seçili dosyalar” seçenegini aktif hale getirdikten sonra bir sonraki adıma geçmek için İleri dügmesine tıklayın. Yedekleme yeri olarak CD veya mevcutsa bant sürücüyü seçin ve İleri dügmesine tıklayın. Yedekleme sekli altındaki her iki seçenegin isaretli olmasına dikkat edin ve İleri dügmesine tıklayarak onaylayın. Olusturulacak Yedek için bir isim girin ve verilerin kopyalanması islemini baslatmak için Baslat dügmesine tıklayın.
Kisisel dosyalarınız artık korunma altına alındıgına göre sabit diskinizi iki parçaya ayırabilirsiniz.
Sabit diski bölümlere ayırmak
Sabit diski partisyonlara ayırmak için bölümleme yazılımı olarak da adlandırılan özel bir yazılım gereklidir. sayet bunun için para harcamak istemiyorsanız bir DOS uygulaması olan Fdisk (Sayfa XX’deki Pratik kutusuna bakın) sizin için uygun bir araç olacaktır. Ancak maalesef bu program pek konforlu degildir ve bunun haricinde islem sırasında sabit disk üzerinde bulunan verileri kurtarma imkanı yoktur.
Bölümleme islemi aslında Powerquest’in Partition Magic 6.0 (Chip CD Kodu: Bölüm) aracı ile çok daha kolay bir sekilde yerine getirilebilir: Çünkü program kolay anlasılır sekilde tasarlandıgı için daha kullanıslı bir arayüze sahiptir. Ayrıca varolan verilerin üzerine de yazılmaz.
Partition Magic’i kurduktan ve çalıstırdıktan sonra Wizards menüsündeki Create New Partition seçenegi üzerine tıklayın. Daha sonra ekrana gelen pencere üzerindeki Next dügmesine tıklayın. Takip eden güvenlik sorgusuna Yes cevabını verin ve bir sonraki adıma geçmek için Next dügmesine tekrar tıklayın. Kullanılacak isletim sistemi olarak “Win 95/98” seçenegini isaretleyin. Bu seçenek Windows Me isletim sistemi için de geçerlidir. Partisyonda kullanılacak dosya sistemi olarak “FAT 32” ve partisyon tipi olarak “Primary” ögesini seçin. Takip eden pencere üzerindeki listeden “After C:” ögesini seçin ve yeni pencere üzerinde “C:”bölümünü seçin. Olusturulacak partisyonun büyüklügü için 600 degerini girin ve yeni bölümü en iyisi “Windows Me” olarak adlandırın. Bir sonraki pencerede sadece Next dügmesine tıklayın. Yeni partisyonu henüz aktif olarak atama iznine sahip degilseniz. Ekrana gelen açıklamayı Ok dügmesine tıklayarak onaylayın ve ayarları son bir kez daha kontrol ettikten sonra End dügmesine tıklayın.
Bir tane sabit disk üzerinde iki ayrı bölüm bulunmasına ragmen bunlar isletim sistemleri tarafından kendi veri tasıyıcıları gibi islem görürler. Böylece her bir partisyonu yarı sürücüler olarak düsünebilirsiniz. Bir partisyonu biçimlendirebilir, özelliklerini sorgulayabilir ve üzerine tabii ki ayrı isletim sistemi de kurabilirsiniz.
Bölümlerin aktivasyonu ve biçimlendirilmesi
Bölümleme programında biraz önce olusturulan partisyon aktif bölüm olarak adlandırılır. Sadece bir tane partisyon aktif olabilir bunun haricindeki bölümler sistem tarafından gizlenirler. Bilgisayar sadece aktif partisyon kullanılarak açılabilir.
simdi Windows Me için yeni olusturulan partisyonu aktif olarak atamalısınız. Bunun için pencerenin solunda görüntülenen yeni olusturdugunuz partisyona tıklayın. Daha sonra Operations menüsündeki Advanced/Set Active komutunu çalıstırın. Bunun üzerine Partition Magic aktif partisyonu degistirmek isteyip istemediginizi soracaktır. Soruya Yes dügmesine tıklayarak cevap verin.
Eger tüm islemleri dogru olarak yerine getirdiyseniz Windows Me partisyonu için Status sütununda “Active” kelimesi görünüyor olmalı.
Açılıs Sihirbazı: Powerquest'in BootMagic uygulaması kullanıslı bir arayüze sahip.
Sıra aktif hale gelen Windosw Me partisyonunun biçimlendirilmesine geldi. Bu isleme baslamadan önce Windows Me partisyonunun seçili olmasına dikkat edin. Aksi takdirde güvenlik önlemi olarak üzerine tıklayarak seçin. simdi Operations menüsündeki Format komutunu çalıstırmalısınız. Bunun sonucunda ekrana gelen Partition Type listesinden ”FAT32” ögesini seçin. Partisyon ismi olarak yeniden Windows Me girin. Yaptıgınız islemleri son olarak OK dügmesine tıklayarak onaylayın. sayet herhangi bir yerde hata yaptıysanız maalesef verileriniz geri getirilemeyecek sekilde silindi. Daha önceden üzerinde Windows 98 kurulu olan gizli partisyon ise tabii ki biçimlendirilmemelidir.
İkinci isletim sistemi kurulumu
Dikkat! Bilgisayarı yeniden baslatmadan önce güvenlik için bir Windows 98 açılıs disketi olusturmalısınız. Bunun için masaüstündeki Bilgisayarım ve Denetim Masası klasörü içerisindeki Program Ekle/Kaldır simgesine iki kere tıklayın. Bunun sonucunda ekrana gelen iletisim penceresi üzerindeki Baslangıç Disketi kartını üzerine tıklayarak aktif hale getirin.
Sürücüye bos bir disket yerlestirin ve Disket Olustur dügmesine tıklayın. Baslangıç disketi olusturulana kadar bekleyin ve daha sonra en iyisi disketi sürücüden hiç çıkartmayın. Çünkü daha sonra ihtiyacınız olacak.
simdi bilgisayarı kapatın ve yeniden çalıstırın. su an aktif olan partisyon halen bos oldugu için Windows 98 alıstıgınız sekilde açılmayacaktır. Sistem disket sürücü ile açılırken ekrana gelen menüdeki ”CD-Rom destegi ile baslat” seçenegini isaretleyin. Bu sayede CD-Rom sürücüye açılıs esnasında kendiliginden bir harf atanacaktır. Bu harfe dikkat edin ve disket sürücünün isi bitene kadar bekleyin. Artık Windows Me CD’sini sürücüye yerlestirebilirsiniz. Eger CD sürücüye isim olarak “E:” harfi atandıysa MS-DOS komut satırında “E:\Kur” komutunu çalıstırın.
Yukarıdaki islemler sonucunda Windows Me kurulum programı çalısacaktır. Ekrana gelen bilgileri takip edin ve Windows Me kitapçıgında deginilen önemli noktalara dikkat edin.
Bilgisayar açılıs menüsünu Boot Magic ile olusturmak
Windows Me’nin kurulum programı sona erdiginde bilgisayarı yeniden baslatmanız istenir. Bu talimatı yerine getirin ve Windows Me’nin kullanıcı arayüzü ekrana gelene kadar bekleyin.
Gelecekte istediginiz zaman her iki isletim sistemine de erisebilmek için simdi sabit diskinize bir açılıs yöneticisi (Boot Manager) kurmalısınız. Eger bu tür bir araca sahip degilseniz XX. sayfadaki Boot Manager kutusuna göz atabilirsiniz.
Burada örnek olarak Boot Magic 6.0’ı kullanacagız. Diger programların kullanım sekilleri ise çok az farklılık gösterir.
İlk olarak Boot Magic’i kurun ve çalıstırın. Ekrana gelen pencerede “Win9x or MSDOS” isminde iki öge bulunur. Asagıdaki ögenin üzerine iki kere tıklayın ve ismini “Windows Me” olarak degistirin. Yaptıgınız isim degisikligini Ok dügmesine tıklayarak onaylayın. Sol alt kösede bulunan BootMagic Enabled kutucuguna tıklayın. Kutu içerisindeki isaret kesinlikle görülmelidir. Yaptıgınız degisiklikleri kaydetmek ve kapatmak için Save/Exit dügmesine tıklayın. Açılıs menüsünü çalıstırmak için bilgisayarı yeniden baslatın. Eger açılıs menüsü ekrana gelirse istediginiz öge üzerine farenin sol dügmesi ile tıklayarak Windows 98 ve Windows Me arasında karar verin.
Tabii ki aynı anda sadece bir isletim sistemi aktif olabilir. Windos 98 ve Me’yi aynı anda çalıstırmak mümkün degildir.
Partisyon Sihirbazı: Partition Magic disk üzerindeki her bir partisyonu Windows gezginine benzer bir pencerede görüntülüyor.
Master Boot Record nedir? Boot için önemi nedir?
Eger Windows 2000, Linux veya OS/2 gibi baska isletim sistemleri de kurmak isterseniz Boot Manager alırken Master Boot Record olarak adlandırılan bir fonksiyon sunmasına dikkat etmelisiniz. Genellikle MBR olarak adlandırılan bu fonksiyona sahip açılıs yöneticileri sabit diskin “0” izine yazabilirler. Bu iz sadece sistemin Boot’u yani açılısı esnasında kullanılır.
MBR fonksiyonuna sahip açılıs yöneticileri sabit disk üzerinde kendilerine bir partisyon olusturmazlar. Eger bu tür bir program kullanıyorsanız sabit diskinize baska bir isletim sistemi daha kurabilirsiniz.
Bu durumda MBR fonksiyonuna sahip bir açılıs yöneticisi edinmenizi tavsiye ediyoruz. Bu fonksiyona sahip olan veya olmayan bir program satın almanız ücret olarak fark etmeyecektir. Eger ek veri tasıyıcılar olarak kullanacaksanız bir partisyon çok olması her durumda az olmasından iyidir.
Farklı isetim sistemleriyle ortaya çıkabilecek sorunlar
Eger Linux veya OS/2 gibi farklı bir isletim sistemi kurarsanız dosya sistemi ile ilgili sorunlar yasayabilirsiniz. Bu isletim sistemleri sabit diski genellikle farklı bir sekilde kullanırlar. Bu durumda bir partisyonun örnegin her iki sistem tarafından ortak saklama alanı olarak kullanılması her zaman mümkün olmayabilir.
Microsoft ailesine ait ürünler genellikle uzun dosya isimlerine ve sisteme 32 Bit’lik erisime izin veren FAT 32 dosya sistemini kullanırlar. Buradaki tek istisna dosya sistemi olarak NTFS kullanan NT ve 2000 isletim sistemleridir.
Eger FAT 32 haricinde dosya sistemi kullanan bir isletim sistemi yükleyecek olursanız Windows 98 disk dizinini okuyamayacagı için bu partisyona erisemez. Tabii ki Windows 98 ve Me arasında dosya alısverisi sorunsuz bir sekilde yerine getirilebilir.
DOS Aracını Kullanarak Sabit Disk Bölümleme
Sabit diskini mümkün olan en düsük ücrete bölümlemek isteyenler için en iyi seçenek bir DOS uygulaması olan FDISK’dir. Ancak bu programı kullanmak için önce sabit diskiniz üzerinde bulunan tüm verileri bir CD-Rom veya bant sürücü üzerine kesinlikle yedeklemelisiniz. Fdisk varolan verileri uyarmadan siler. Eger bilgisayarınızda herhangi bir isletim sistemi yüklü degilse Fdisk’i düsünmeden kullanabilirsiniz. Bilgisayarınızda kurulu bir Windows sistemi mevcutsa verileriniz kaybolabilir.
1. Fdisk'in çalıstırılması: Bilgisayarı bir disket yardımıyla MS-Dos modunda çalıstırın. DOS komut satırına "fdisk" komutunu girin. Bu esnada "C:\" dizininde bulunmalısınız
2. Sabit diskin denetlenmesi: Fdisk simdi diskin saklama kapasitesini kontrol eder. 512 Megabyte’yan büyük disklerin gelismis destek isteyip istemediginiz sorusuna “E” tusuna basarak cevap verin.
3. Ana Menü ekranı: simdi Fdisk’in ana menüsü ekrana gelir. Burada, bir alt menüye ulasmak bir numaralı menü ögesini, “DOS bölümü veya mantıksal DOS Sürücüsü olustur” seçin.
4. Partisyon olusturulması: Alt menü ekrana gelir. İkinci sırada yer alan “Uzatılmıs DOS Bölümü Olustur” ögesini seçin. Eger diskinizde herhangi bir Windows kurulumu mevcut degilse bir numaralı ögeyi seçmelisiniz.
5. Mantıksal DOS sürücüsü olusturmak: simdi yeni partisyona bir sürücü ismi atamak için alt menüdeki üçüncü sırada yer alan “Uzatılmıs DOS Bölümünde Mantıksal DOS Sürücüsü Olustur” ögesini seçin.
6. Partisyonun etkinlestirilmesi: [Esc] tusuna basarak Fdisk ana menüsüne geri dönün ve ikinci sırada yer alan “Etkin bölümü ata” ögesini seçin. Yeni partisyonu etkinlestirin ve yeni isletim sistemini yükleyin.
saygilarimla....
