Troleybüs problemi, insan psikolojisi ve zor anda karar verme dürtüsüyle ilgili bir deneydir. Deney şunu içeriyor:
Bir trenyolu görevlisi olduğunuzu düşünün. Yol, bulunduğunuz yerde ikiye ayrılıyor ve gelen trenin hangi tarafa gideceğini siz makası çevirerek tayin ediyorsunuz. Bu esnada ayrılan yolun birinde 5 kişi, diğerinde 1 kişi var. Bağırıyorsunuz ama sesinizi duyuramıyorsunuz. Tren hızla yaklaşıyor!!!
Hangisini seçersiniz?
Deneye sebep olacak teori, "insanların yüzde doksandokuz buçuğunun (psikopat değilse) 1 kişiyi ezmeyi tercih edeceğini" söylüyor.
Videoyu sunan şahıs bu teoriye ilgi gösterek bir psikoloğa gidiyor ve fikrini soruyor. Psikolog: "Evet, yapılan anketle desteklenmiş teori bunu söylüyor ama benim şahsi teorim, herkesin o anda donup kalacağı yönündedir. Çünkü insanlar böylesine bir sorun karşısındayken 5 mi 1 mi diye düşünmekten ziyade, 'kimi ezersem ezeyim bundan sorumlu olacağım, bir aileyi üzeceğim, yasalar karşısında sorumlu tutulacağım' diye düşünerek panik olacaklar ve kilitlenip birşey yapamayacaklardır" diyor. Bunun üzerine sunucu, teknolojiden faydalanarak bu deneyi gerçekleştirmeye karar veriyor. İleri teknolojiler kullanılarak önce, telefonla insanlar aranıyor ve bir "iş" için gelmeleri rica ediliyor. Ancak detay vermiyorlar. Gelen insanlar denek olduklarının farkında değiller. Bir makas kontrol odasına (rayların yönünü çevirerek treni diğer raya aktaran sistem) tek tek alınıyorlar ve deney her bir denek için tekrarlanıyor. Bir görevli güya misafir olarak getirildiğini zanneden deneğe, sistemin ne kadar da basit çalıştığını gösterirken, numaradan arada rayın yönünü hangi düğmeyle değiştireceğini de gösteriyor (nal gibi kocaman bir düğme). Sonra telefonu çalmış gibi yaparak odayı terkediyor. Ancak bu kez işler karışıyor ve rayların üzerine tren yolu görevlileri (oyuncular) yürüyerek geliyor. Aksi gibi sistem, bir trenin yaklaştığını haber veriyor!!!
Acaba denekler ne yapacak? Neye karar verecekler?
Lütfen baştan sona ve tadını çıkara çıkara izleyin. Türkçe altyazı maalesef yok ancak otomatik çevir aktif. Kötü bir çeviri de olsa anlaşılabiliyor.
İyi seyirler...
