Çogu kisi için artık "Windows" kurmak çocuk oyuncagı olurken, tıpkı benim gibi "Windows" kurmaktan sıkılanlar da pek de azınlıkta degiller... Bu yazımızda bu sorunun üzerine durup, aslında elimizin altında olup da fazla ortalıklarda gözükmeyen, "Unattended Installation" yani Microsoft'un Türkçe çevirisiyle "Katılımsız Kurulum"'dan bahsedecegiz.
Eskiden bıkıp usanmadan Windows kurup duruyorduk. Ufak bi sorun mu var? Yada bilgisayarınız mı yavasladı? En iyisi temiz bir Windows kuralım. Öyle böyle derken, o zamanlar adınız bir de "Windows kuran kisiye" çıktı mı, yandınız. O bilgisayar senin bu bilgisayar benim derken, belli bir Windows kurma deneyiminden sonra artık gözü kapalı, ekrandaki ilerlemelerin gelme sürelerini hesaplayarak odalar arası mekik dokuyan ve en hızlı kaç dakikada Windows kurabildigini hesabını tutan bir adam çıkıyor karsınıza. Artık "Next/İleri" demekten adama gına geliyor. Hele bir-iki bilgisayar degil de, onlarca veya yüzlerce bilgisayarı yöneten bir kisiyseniz vay halinize.
Peki, "Katılımsız Kurulum" ne demek oluyor? Bilgisayarınızı kurmaya baslarken genelde sizinde yanı basında oturup ona yol göstermenizi ister. Size seçenekler sunup sizin isteginiz dogrultuda kurulumunuzu özellestirmenizi saglar. Yani yanıtlar sizden gelir. Yok bilgisayarınızın adı, yok saat diliminiz, yok Product Key'iniz(ürün anahtarınız) vs...Teker teker bunların yanıtını bizden bekler durur.
Madem yanıtlar bizde, bunları toptan verip de kurtulmak mümkün. Dikkatli olan arkadaslar hemen hatırlayacaklar, Windows kurarken disket sürücügümüz ara sıra yoklanır "dıırt dııırrrt" diye. İste Windows bu yoklamalarda disketten yanıt dosyası arar.
Yani uzun lafın kısası "Katılımsız Kurulumda" bir adet yanıt dosyası olusturup bunu diskete kaydediyoruz, böylece kurulum yaparken Windows'un size hiçbir sey sormadan kendi kendine kurulumunu saglıyoruz.
İsterseniz artık "Katılımsız Kurulum" disketini nasıl hazırlayacagımızı adım adım anlatmaya baslayayım. Burada anlatacagım islemler Windows 2000 Professional, Windows XP Home/Professional, Windows 2000/2003 Server ailesi için hemen hemen benzer olup, size anlatırken ufak tefek farklılıklar oldugunda yeri geldiginde belirtecegim.
Öncelikle isletim sisteminizin kurulum CD'sindeki "SUPPORT\TOOLS" klasörünün içindeki "Deploy.cab" dosyasını bilgisayarınıza kopyalayın ve açın.
"setupmgr"'a tıklayarak, Windows Kur Yönetici Sihirbazını çalıstırın
Ekrana gelen Sihirbazından Next diyerek geçiyoruz.
Yukarıdaki ekranda görüldügü gibi 2 seçenek geliyor
Yeni bir yanıt dosyası olustur.
Varolan bir yanıt dosyasını degistir.
1. seçenek yeni bir yanıt dosyası olusturmak için 2. seçenek ise daha önceden bir yanıt dosyası olusturmus iseniz bunu tekrar yükleyerek ufak tefek degisikler yapıp tekrar kaydetmek için. Dolayısıyla bizim elimizde daha böyle bir sey olmadıgından dolayı. "Yeni bir yanıt dosyası olustur" kısmını seçip ilerliyoruz.
Windows Kur Yöneticinde olusturacagımız yanıt dosyası bir kaç farklı kurulum yüklenmesine olanak saglar.
Windows Katılımsız Yükleme
Sysprep Yüklemesi
Uzaktan Yükleme Hizmetleri
Biz Windows Katılımsız Yüklemeyi seçip ilerleyecegiz ama diger seçenekleri de biraz açıklayayım.
Windows Katılımsız Yükeme: Yazımızın basında bahsettigimiz gibi Windows'umuzu CD'den kurup kurulum sırasında bize sorulan soruların yanıtlarını otomatik olarak verilmesi için bir yanıt dosyasına olusturacagımız bölüm.
Sysprep Yüklemesi: Deploy klasörünün içindeki "syspreb.exe" dosyasını çalıstırarak makinenin imajını alıp diger makinelere dagıtmak için kullanılan her bir kullanıcı için olusturdugumuz yanıt dosyası. Fakat Microsoft bile bunun çok kullanıssız oldugunun farkında (CD'lere bölemiyorsunuz vs...) ve zaten piyasadaki 3.party yazılımlar bu isi çok daha iyi yapıyor.
Uzaktan Yükleme Hizmeti: Adı üzerinde Windows'u uzaktaki baska bir makineden yüklemek için yanıt dosyası olusturuyorsunuz diyelim ve bu konunun detaylarına girerek fazla kafa karıstırmayalım.
Buradan Windows "Katılımsız Yüklemeyi" seçerek ilerliyoruz.
-Yukarıdaki görüntüde dikkatinizi çeken bir sey var mı?-
Bu konuyu yazarken Windows XP CD'sindeki "Deploy.cab" dosyasını kullandım. Dolayısıyla platform Client olarak XP, Server olarak ta suanda 2002 Server gösteriyor (2003 Server CD'sindeki Deploy.cab böyle degil tabii)
Tabii XP'nin çıktıgı tarihi düsünürsek o zamanlar 2003 Server yoktu ama bunu yazmanın alemi de yoktu Microsoft'un planlarına göre çıkaracak oldugu Server'ın ".Net Server" isminden önce "2002 Server" olarak çıkarmayı düsündügünü de ögrenmis olduk böylece. Microsoft'un bosluguna gelmis diyerek geçiyoruz.
Eger Windows 2000 ailesinden birisinin "Deploy.cab" dosyasını alsaydık, oradaki platformlarda Windows 2000 Pro/Server seklinde görünecekti.
simdi geldigimiz kısım Windows kurulumu sırasında kullanıcının etkilesim düzeyini belirleyecegimiz kısım. Biz elimizi ayagımızı sürmeyecegimize göre "Tam otomatik" kısmını seçip ilerleyecegiz.
Varsayılanları sagla:Windows varsayılan ayarları verir kullanıcıdan degistirmesini bekler.Tam otomatik: Kullanıcıdan herhangi bir yanıt beklemez. Yanıt dosyasındaki yazılı verilenleri uygular.
Sayfaları gizle: Yanıtların tümünü bir Windows kurma sihirbazı sayfasında sagladıysanız, Kur bu sihirbaz sayfasını kullanıcıdan gizler.Salt Okunur: Kur yanıtları gösterir ancak degistirilmesine izin vermez.
GUI katılımlı: Öncelikle " GUI nedir?" onu açıklıga kavusturalım. Windows kurulumu 2 asamadan olusmaktadır bir Text mode birde GUI (Graphical User Interface = Grafiksel Kullanıcı Arabirimi) mode.
Text Mode:Kurulum asamasının baslangıcındaki yönergeleri sadece klavyeden degistirdigimiz sadece yazılardan olusan,hani yazı tabanlı mavi ekran varya o iste.
GUI Mode:Grafiksel arabirimin ortaya çıktı mouse'un kullanmaya basladıgımız andan itibaren Windows kurulum kısmı.,
İste GUI katılımlı derken de Text Mode kısmının yanıtlarının otomatik verilip GUI kısmının bizim tarafımızdan manuel olarak devam etmesini saglar. Burayı da "Tam Otomatik" kısmını seçerek geçiyoruz.
suan için networkle isimiz yok biz Windows'u CD'den yükleyecegimize göre "Hayır, bu yanıt dosyası bir CD'den yüklemek için kullanılacak" kısmını seçerek ilerliyoruz.
Evet artık sorularımızın yanıtlarını vermeye baslayalım. Lisans Sözlesmesini kabul edip ayarlar kısmına geçiyoruz.
Görmüs oldugunuz gibi Windows kurarken size yönelen soruların hepsi burada. Size sadece simdi kendinize göre ayarlamanız kalıyor.
Hemen yeri gelmisken belirtelim, Windows 2000Pro/Server CD'sinin içindeki Windows kurulum yöneticisi dogal olarak biraz daha eski versiyon. Mesela XP ile gelen sol taraftaki Navigasyon Menü Windows 2000Pro/Server CD'sindeki Windows kurulum yöneticisinde yok.
Windows 2000Pro/Server'ın Windows kurulum yöneticisinde olmayan bir özellik daha. Ürün anahtarı (Product Key) yada bizim daha çok kelime olarak kullanmayı tercih ettigimiz CD key kısmı. Buraya giriyorsunuz. Peki Windows 2000'deki arkadaslar ne yapacak? Birazdan
"Görüntü Ayarları" kısmını "Varsayılan" olarak bırakmanızı tavsiye ederim. Eger ekranın tazeleme oranını 85 Hertz yaparsanız bilgisayarınızın açılmama olasılıgı çok fazla. Bunları daha sonradan sürücülerinizi yükledikten sonra ayarlarsınız.
Bilgisayar Adları kısmında bilgisayarınızın adını giriyorsunuz. Eger çok fazla kuracagınız bilgisayar varsa ve her birine ayrı ayrı ad vermek istiyorsanız tek tek adlarını girin. Fakat bu islemi yaparsanız ekstradan her bir bilgisayarın ayrı ayrı özelliklerinin tutuldugu "unattend.udb" adında "UDB" dosyası olusturuyorsunuz.Eger böyle tek tek ugrasacaksanız hemen asagısında bulunan kutucugu isaretleyerek "Bilgisayar adlarını kurulus adına dayalı olarak otomatik üret" kısmını seçin. Böyle UDB dosyasını olayın içine katmamıs olursunuz
Ayarlamalarla ilgili son olarak buradaki bir kaç seye daha biraz degineyim. Windows kurarken sizden bir adet yöneticisi sifresi olusturmanız istenmektedir. Güvenliginiz için mutlaka olusturun bos geçmeyin.Burayı göstermemin sebebi asagıdaki seçeneklerden.
Yani 1.seçenek;
Yanıt dosyasında yönetici parolasını sifrele:
Eger burası isaretli olmazsa, girmis oldugunuz parola bu islemler bittiginde yanıt dosyasına baktıgınızda parolanızın çok berrak bir sekilde okunabildigini göreceksiniz. Keza olusturmus oldugunuz bu disketi bir bilgisayarda unutursanız geçmis olsun. O yüzden mutlaka bu seçenegi isaretleyin. Parolanızı sifreledignizde yanıt dosyasında ne yaptıgını ise biraz sonra gösterecegim.
2. seçenek ise;
Bilgisayar basladıgında otomatikman yönetici olarak oturum aç. Otomatik oturum açma sayısını da siz belirliyorsunuz.
Bu da güzel bir özellik: Sisteminiz kendi kendine güzelce kuruldu ve sıra geldi sürücüleri yüklemeye. söyle hesapladınız sürücülerinizi kurma sırasında 4 kere bilgisayarınızı yeniden baslatacaksınız. Zaten siz basındasınız bu 4 sefer bana sormasın ondan sonra sormaya baslasın deyin keyfinize bakmaya devam edin.
Bütün seçenekleri kendinize göre ayarladıktan sonra "Son" sekmesini tıklayarak geçiyoruz ve yanıt dosyamızı olusturmus oluyoruz. Deploy klasörünün içine bakarsanız 2 adet dosya olusturmus oldugunuzu görürsünüz. "Unattend.txt" ve "Unattend.bat". Bizim isimize yarayacak olan "Unattend.txt" dosyası.
-Olusturdugumuz "Unattend.txt" dosyasının içerigi-
Evet görmüs oldugunuz gibi olusturdugumuz "Unattend.txt" dosyasının içerigi buna bezer sekilde oluyor herkes kendine özgü yapılandırma yaptıgı için farklılık gösterecektir tabi.
simdi gelelim birazdan dedigimiz konulara. Windows 2000 Pro/Ser daki Windows kurulum yöneticisinde "Product Key" kısmı yok demistik. O zaman Windows 2000 kullanıcıları bunu, bu dosyanın içindeki [UserData] kısmına ProductID=XXXXX-XXXXX-XXXXX-XXXXX-XXXXX seklinde girerlerse sorunlarını halletmis olurlar.
İkinci olarak ekrandaki resimde girmis oldugum yönetici parolasına bakmanızı istiyorum yani resimdeki AdminPassword kısmına. Benim Admin parolam bu iste. Gerçi aklında böyle sifreleri tutan arkadaslarla olabilir. Ama bu size bahsettigim parolanızı sifrelenmis olmasından baska bir sey degil. Halbuki benim girmis oldugum parola 6 basamaklı idi. Eger isaretlemeseydim onu net bir sekilde görebilirdiniz.
simdi en önemli kısma geldik. Bu dosyayı diskete atarken direk atmıyoruz, isim ve uzantı degistirerek atıyoruz. Windows bu ismi arıyor yoksa normal kurarmıs gibi siz elle Next'lere devam edersiniz.
Yapmanız gereken tek sey "Unattend.txt" dosyasının ismini "winnt.sif" olarak degistirmek ve diskete atmak. Buna dikkat edin diyorum, çünkü bir çok kullanıcı dosya uzantısını degistirdim sanıyor ancak Windows varsayılan ayarlarında dosya uzantıları gizli oldugundan, sonuç "winnt.sif.txt" oluyor. Buraya bir kez daha dikkat edin diyerek artık "winnt.sif" dosyasını diskete atmakla yanıt dosyamızla isimiz bitiyor.
simdi kurulum için ön hazırlıklara ve tecrübe aktarımlarına geçelim.
Windows kuracagınız bölümü formatlayın eger önceden baska bir isletim sistemi yada vs... varsa Windows kurulumu diskinizin formatlama isleminin sonuna kadar manuel devam eder.
Unattended disketi, disket sürücünüze takın.
Bilgisayarınızı her zamanki gibi Bios'tan ilk önce CD'den baslıyacak sekilde ayarlayın Windows CD'nizi Boot edilecek CD sürücüye yerlestirin.
Kuruluma baslarken bazı bilgisayarlarda gözlemledigim su noktayı da belirteyim. Windows kurulumunu baslatmak için bir tusa basın kısmı geldiginde eger sizden her hangi bir tusa basmanızı bekliyorsa bir seferligine basın ve artık koltuga yaslanarak kurulumun kendi kendi kurulmasını ilk sefer olması sebebiyle gözlemleyin derim Ancak bu kuruluma baslarken hani bir tusa basın olayını da kendisi yapıyorsa. Bilgisayarınızın ilk restart'ından hemen sonra Bios'tan boot sırasını ilk olarak C'ye vermeniz gerekecek ondan sonra yine koltugunuza yaslanabilirsiniz aksi halde sabahtan aksama kadar Windows kur dosyaları kopyalanıp restart eder durur
Evet yazımızın sonuna geldik. Gerçekten "Katılımsız Kuruluma" bir kere alısırsanız bırakamazsınız emin olun. Özellikle bizim gibi test sonuçlarının saglıklı olabilmesi için gün asırı Windows kurulumu yapıldıgını göze alırsak bizim için de epey yararlı oluyor.
Alıntıdır...
