Osmanli arsivleri elektronik ortamda

[velociraptor]

Osmanli arsivleri elektronik ortamda Tapu ve Kadastro Genel Müdürlügü, 15-19. yüzyillar arasinda tuttulan tapu kayitlarini bilgisayara aktarmak icin proje baslatti. - Osmanli Devletinin, vergi mükelleflerini belirlemek amaciyla 15 ve 19. yüzyillar arasinda tuttugu tapu kayitlari, bilgisayar ortamina tasiniyor. Kayitlarda, bugün 21 ülkenin bulundugu topraklardaki insan sayisi ile tarim ve hayvancilik faaliyetleri hakkinda bilgiler yer aliyor. Osmanlinin 1460da Ayasofya Vakfiyesi ile baslattigi tapu bilgilerini kayit altina alma süreci, 19. yüzyil sonuna kadar devam etti. Bu dönem icinde Osmanli sinirlarinda yer alan 21 ülke topraklarinda vergiye esas degerler, bekar ve evli insan sayisi, yetistirilen arpa, bugday gibi ürünler, aricilik basta olmak üzere hayvancilik faaliyetleri, degirmen sayisi gibi dönemin profilini ortaya koyan veriler kayida gecirildi. Bugün Tapu ve Kadastro Genel Müdürlügünün Ankara Orandaki arsiv binasi ile istanbul Bölge Müdürlügünde korunan binlerce cilt, Tapu Arsiv Otomasyon Projesi (TARBiS) kapsaminda elektronik ortama aktariliyor. ihalesi Kasim ayi sonunda yapilan proje, 2 yilda tamamlanacak ve yaklasik 20 milyar YTLye (20 trilyon TL) malolacak. BELGELERiN ASLI KORUNACAK Proje kapsaminda, cogu eski dilde kaleme alinan 2 bin 334 Tapu Tahrir Defteri (15-19. yüzyil), 22 bin 250 Zabit Kayit Defteri (1847-1934), 31 bin 695 Köy ve Yayla Sinir Kayidi (1925-1967) ile 270 bin Hasilat Kayidi Türkceye cevrilerek, mikrofilm ve dijital kopyalama yoluyla bilgisayar ortamina gecirilecek. Mevcut sistemde istenilen bir bilgiye ulasmak icin birinci derecede korunmasi gereken kültür varligi niteligindeki belgeler üzerinde calisma yapiliyor. Projeyle bakim ve onarimdan gecirilecek olan belgeler, bir daha kolay kolay raftan indirilmeyecek. Bugün celik kapilar ardinda özel yangin söndürme ve sogutma sistemiyle koruma altina alinan belgeler bu sayede, insan elinin yarattigi tahribattan da korunmus olacak. Personel sayisi ve zamandan önemli ölcüde tasarruf saglanacak projeyle, personelin calisma ortamindaki toz, mantar gibi olumsuzluklardan etkilenmesinin de önüne gecilecek. iNTERNETE DE TAsINACAK Proje tamamlandiktan sonra, bilgilerin internete tasinmasi da planlaniyor. Tapu ve Kadastro Genel Müdürü Zeki Adli, Osmanlidan devralinan tarihi mirasin, yalniz Türkiye icin degil, bir dönem Osmanli sinirlari icinde yer almis ülkelerin tarihi acisindan da vazgecilmez bir kaynak oldugunu belirtti. Bu nedenle sahip oldugumuz arsiv, milli oldugu kadar milletlerarasi deger tasimaktadir diyen Adli, savas sürecinde tapu kayit arsivleri yakilan Bosna-Hersek, Makedonya ve Filistinin Türkiyeden bu yönde yardim istedigine isaret etti. Belgelerden cekilen mikrofilmlerin bu ülkelere gönderildigini animsatan Adli, bir soru üzerine, Irak ve Kerküke iliskin de arsivde veri bulundugunu kaydetti. Adlinin verdigi bilgiye göre, arsivde, bir dönem Osmanli sinirlari icinde yer alan Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hirvatistan, Kibris Rum Kesimi, Kuzey Kibris Türk Cumhuriyeti, Macaristan, Makedonya, Romanya, Sirbistan-Karadag, Yunanistan, Libya, Filistin, Gürcistan, israil, Lübnan, Suriye, Suudi Arabistan, ürdün ile Iraka iliskin tapu kayitlari bulunuyor. YILLIK 250 BiN KAYIT öRNEgi cIKARTILIYOR Tapu Arsiv Dairesi Baskan Vekili Adnan Torun da, tapu tahrir belgelerine, mera, yaylak, kislak sinir ihtilaflarinda, köylerdeki kadimlik (eski) ve muhdeslik (yeni) konularinda; zabit kayit defterlerine de tasinmaz mal mülkiyetine iliskin islemler (kadastro calismalari) sirasinda basvuruldugunu belirtti. Bu konulara iliskin yilda ortalama 250 bin adet kayit örnegi cikartilarak, Genel Müdürlügün cesitli tasra birimlerine, mahkemelere,kurumlara ve ilgili vatandaslara gönderildigini ifade eden Torun, projenin bu süreci cok kolaylastiracagini kaydetti. Arsivin ekonomik, sosyal ve tarihi konularda calisan yerli ve yabanci arastirmacilara da kaynak olusturduguna dikkati ceken Torun, mevcut sistemde belgeler üzerinde arastirma yapmanin zorluguna isaret ederek, bu yil 1i yabanci 31 arastirmaciya kapilarini actiklarini söyledi. Torun, proje tamamlandiktan sonra, arastirmacilara daha saglikli bir ortam yaratilmis olacagini sözlerine ekledi.