İşletim sistemleri, bilgisayarımızı kullanabilmemizi kolaylaştıran yazılımlardır. Bu yazıda İşletim Sistemleri ile alakalı daha ayrıntılı bilgiler vereceğim. Size iyi okumalar dilerim.
İşletim Sistemleri Nedir?
Bilgisayar, donanım (hardware) ve yazılım (software) adındaki iki temel bileşenler ile oluşturulmuştur. Fiziksel cihazlardan oluşan sisteme donanım adı verilir. Donanımın temel bileşenleri iletken, yarı iletken ve yalıtkan malzemeler ile üretilmiştir. Bunlar; anakart, işlemci, ekran bağdaştırıcı, ağ bağdaştırıcı, bellek birimi ve çeşitli arayüz etkileşim donanımlarıdır. Yazılımlar ise donanım üzerinde çalışmak için donanımın kaynaklarını gerektiği gibi kullanabilen, istenilen işlemleri gerçekleştirebilen kod parçacıklarıdır. Yazılımlar olmadığı donanımlar kullanılamazlar.
Sistem Yazılımları Ve Uygulama Yazılımları
Yazılımlar, sistem yazılımları ve uygulama yazılımları olarak ikiye ayrılırlar. Sistem yazılımları, işletim sistemi ve işletim sistemi çekirdeği üzerinden donanım kaynaklarında doğrudan erişebilen yazılımlar için söylenir. İşletim sistemi, tüm kaynakları gözden geçirip donanımın karmaşasını kullanıcıya yansıtmayan zahiri bir arayüz ile yazılımların çalıştırılabileceği bir ortam sağlar. İşletim sisteminin bir parçası olmamasına rağmen donanıma işletim sistemi çekirdeği aracılığıyla erişen, sistem yazılımı adı altındaki diğer yazılımlara ise derleyici gibi geliştirme ortamlarında ya da veritabanı yönetim sistemleri gibi uygulamalarda denk geliriz. Uygulama yazılımları, kullanıcı tarafından istenen bir amacı gerçekleştirmek için işletim sistemi tarafından çalıştırılmak üzere geliştirilmiş yazılımların tanımıdır.
İşletim Sistemleri Ne İşe Yarar?
İşletim Sistemleri Neden Geliştirildi?
İşletim sisteminin geliştirilmesi fikri, yazılımcıları donanımın karmaşıklığından kurtarmak için düşünülen bir yazılım katmanı tasarlanması fikrinden gelmektedir. Geliştirilen bu işletim sistemleri sayesinde her biri karmaşık olan cihaz birimi ve cihazlar için yazılım geliştirme işlemi daha kolaydır. Yazılım geliştirme işleminin daha kolay olmasının sebebi işletim sistemlerindeki zahiri bir arayüz ile yazılımcıları donanımın karmaşasından uzak tutmasıdır. İşletim sisteminin fiziksel donanımını kontrol eden kısmına Çekirdek (Kernel) denir. Çekirdek, fiziksel donanımla donanım üreticisinin sağladığı mikro kodlar aracılığıyla ilişki kurar. Bu mikro kodlar donanım üzerinde kalıcı bir bellek tipinde tutulmaktadır.
Mikro Kodlar, Makine Dili Ve Kabuk
Günümüzdeki kişisel bilgisayarların mikro kodları BIOS (Basic Input Output System) dediğimiz, programlanabilir bir kalıcı bellek üzerinde tutulan, anakart üzerindeki tümleşik devrelerde yer alan kodlardır. Bu mikro kodların sağladığı komut seti, makine dilini (machine language) oluşturur. Kabuk (shell), işletim sisteminin bir parçası olmayan sistem yazılımıdır. İşletim sistemi ile kullanıcı arasındaki arayüze kabuk veya komut yorumlayıcı (Command Interpreter) denir. Günümüzde kullanıcı dostu olarak görülen Linux ortamının X arayüzü ve Windows ortamının pencere arayüzü de birer kabuktur. Ayrıca işletim sistemlerinin içinde doğrudan komut erişimli cmd, terminal veya shell isimli kabuklar da mevcuttur. Linux işletim sistemi üzerinde yapılacak uygulamalar için kabuğun komut satırı arayüzünün kullanımı belirli bir düzeyde bilinmelidir.
İşletim Sistemleri Yapısı
Linux İşletim Sistemi
Sol ve sağ taraftaki resimlerde Linux ve Windows işletim sistemleri ile donanım, sistem yazılımları ve uygulama yazılımları arasındaki arayüz ilişkileri görülmektedir. Soldaki resimde gördüğünüz Linux işletim sistemi çekirdek ve sistem çağrıları olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. İşletim sisteminin uygulama yazılımları, bazı sistem yazılımları ve kabuk ile olan arayüzüne sistem çağrıları denir. Sistem yazılımlarının uygulama yazılımlarından farklı bir özelliği, direkt olarak çekirdek aracılığıyla donanıma erişimini soldaki resimden görebilirsiniz.
Windows İşletim Sistemi
Sağ tarafta bulunan resimde ise windows işletim sistemini görüyoruz. Windows işletim sistemi çekirdek, NT sistemi servisleri ve API (Application Programming Interface – Uygulama Programlama Arayüzü) kısımlarından oluşmaktadır. Windows işletim sisteminde kabuk, bazı sistem programları ve uygulama yazılımları API aracılığıyla işletim sistemine ulaşır. Windows ortamında sistem çağrılarına karşılık gelen kavram NT Sistem Servisleridir. Bu servislere ancak Windows sürücü geliştirme ortamıyla (Windows Driver Development Kit) doğrudan ulaşılabilir. Bu tür yazılımlar sistem yazılımları kategorisindedir. Son olarak çekirdek aracılığıyla yine sistem yazılımı olarak fiziksel donanıma ulaşmak mümkündür. Bir çok veritabanı geliştirme yazılım veri ortamının yönetilmesini ve güvenliğini doğrudan çekirdeğe ulaşım ile kendisi sağlamaktadır.
KAYNAK :
Kod: Tümünü seç
https://www.nextvery.com/
