Bilgisayarınızda kullandıgınız isletim sistemine hakim degilseniz is üretme hızınızın fazla olmasını, size sunulan performanstan maksimum derecede faydalanmayı bekleyemezsiniz. Yazımızda Windows'un çesitli bilesenlerinin kullanımları hakkında püf noktaları veriyoruz.
Baslamadan önce
Yazımızda Windows Kayıt Defteri'nde degisiklikler yapmanızı gereken püf noktaları yer almaktadır. Deneyimli olmayan kullanıcılarımızın Kayıt Defteri'ndeki verileri degistirirken daha dikkatli olmasını öneririz. Yanlıs alanlarda yapılan degisiklikler Windows'un saglıklı olarak çalısmasını engelleyebilecegi gibi çalısmamasına da neden olabiliyor. Aynı sekilde komut satırı ifadeleri barındıran püf noktaları dogru olarak uygulanmalı, anlatılan adımlar dogru sıra ile uygulanmalıdır. Bilgisayarınızda çıkabilecek problemlerden PCnet sorumlu degildir.
Silinemeyen dosya ve klasörleri silmek
NTFS dosya sisteminin zaaflarından bir tanesi içerisinde yabancı karakter barındıran dosya ve klasörleri silememesidir. Bu dosya ve klasörlere en güzel örnek olarak Symantec ürünleri tarafından olusturulan NPROTECT klasörünü gösterebiliriz. Ana dizini altında, RECYCLER klasörünün içerisinde yer alan bu alt klasör maalesef hiçbir sekilde silinemez. Norton Protected Recycle Bin'in kullanımı ile olusturulan NPROTECT klasöründen kurtulmak istiyorsanız yapabileceginiz tek sey Microsoft Knowledge Base'de bahsedilen yöntemi kullanmaktır. WIN + R tus kombinasyonunu kullanarak komut çalıstırma penceresini görüntüleyin, CMD yazıp ENTER tusuna basın. Yukarıda örnegini verdigimiz ‘c:\recycler\nprotect\' klasörünün içerigini silmek için su komutu kullanmalısınız:
del \\?\c:\recycler\nprotect\*.*
Klasörü tamamen silmek içinse,
rd \\?\c:\recycler\nprotect\
komutunu çalıstırabilirsiniz.
Bu dosya ve klasörleri kaldırdıgınızda normalden daha az görünen disk alanının artık dogru olarak rapor edildigini görebilirsiniz. Bu püf noktamız sadece yabancı karakter barındıran dosya ve klasörler için geçerlidir. Herhangi bir sebepten dolayı Windows tarafından kullanılan ve silinmesine izin verilmeyen alanları yukarıdaki komutları kullanarak silmeniz mümkün degildir.
Windows'u hızlı biçimde kurtarmak
Herhangi bir sebepten dolayı Windows XP'yi açamıyorsanız, bilgisayarınızı XP CD'sinden baslatıp Sistem Kurtarma (System Recovery) özelliginden faydalanabilirsiniz. Fakat bunu yaptıgınızda indows Kayıt Defteri temizlenerek uygulamalarınızın bir kısmı kullanılmaz hale gelecektir. Oysa ki Sistem Geri Yükleme (System Restore) özelligini kullanabilseydiniz bilgisayarı belirli bir süre öncesine döndürerek kaldıgınız yerden devam edebilirdiniz.
Windows kullanıcılarının birçogu Sistem Geri Yükleme uygulamasını komut satırından nasıl çalıstıracagını bilmez. Oysa ki Windows'u Güvenli Kip Komut İsteminde açıp basit bir komut vererek Sistem Geri Yükleme yardımcısını çalıstırabilir ve sistemi bir süre öncesine döndürebilirsiniz. İsterseniz bu islemi nasıl yapabilecegimizi görelim. Bilgisayarınızı baslattıktan sonra Windows logosu ekranda
görünmeden önce F5 dügmesine basın. Güvenli Kip Komut İstemi (Safe Mode With Command Prompt) seçenegini çalıstırın. Windows oturumunu sistem yöneticisi olarak açmanız gerekecektir. Bunu yaptıktan sonra karsınıza DOS komut penceresi gelir. Bos bir satıra,
%systemroot%\system32\restore\rstrui.exe
komutunu yazıp ENTER'a basarak Sistem Geri Yükleme yardımcısını çalıstırabilirsiniz.
Internet Explorer hep istedigim boyutta açılsın
Internet Explorer web tarayıcısının, pencere boyutunu hatırlama özelligi vardır. Uygulama son tarayıcı penceresini kapattıgınızda pencere boyutunu kaydeder ve yeni bir pencere açtıgınızda onu kaydedilen boyutlarda açar. Internet Explorer'ın bu özelligini gereksiz buluyor ve uygulama penceresinin her seferinde sizin istediginiz boyutta açılmasını istiyorsanız yapmanız gereken çok asit. Bir Internet Explorer penceresi açın, Tools > Internet Options (Araçlar > Internet Seçenekleri) menülerini kullanın. Karsınıza gelen pencerenin General bölümündeki Address satırına asagıdaki degeri girin.
javascript:resizeTo(1024,400) ;moveTo(0,0);document.location.href='https://www.sordum.net'
OK tusuna basın. Bundan sonra, istediginiz boyutlardaki pencerede huzur içerisinde sörf yapabilirsiniz. Bu püf noktamızı begendiyseniz yukarıdakine benzer JavaScript satırlarını Sık Kullanılanlar listesindeki adresler için de kullanabileceginizi belirtelim.
Sistem Yöneticisi hakları ile uygulama çalıstırmak
Bilgisayarınızda birden fazla kullanıcı hesabı bulunuyorsa bazı uygulamalar Sistem Yöneticisi (Administrator) haklarına sahip olmayan kullanıcıların uygulamayı kullanamayacagını söyleyip kapanır. Sistem Yöneticisi sifresini biliyor ve Windows'u tekrar baslatmaya üseniyorsanız ilgili uygulamayı bu haklarla çalıstırabilirsiniz. Bunun için uygulamayı çalıstıran dosyayı bularak bu dosya üzerine sag tıklayın ve Farklı Çalıstır (Run As) komutunu seçin. Karsınıza kullanıcı ismi ve sifresini girebileceginiz bir pencere çıkacak. İlgili alanları doldurduktan sonra yönetici haklarına sahip olarak uygulamayı baslatabileceksiniz.
Küçük püf noktaları
Dosya adlandırma
Windows altında birden fazla dosyayı aynı anda adlandırmak mümkündür. Birkaç dosyayı birden seçerek F2 tusuna basmanız ve bir isim yazmanız yeterlidir.
Küçük resimler
İmaj dosyalarının bulundugu bir klasörde görüntülerinin küçük hallerini görmenizi saglayan View > Thumbnails (Görünüm > Küçük Resim) komutunu çalıstırırken SHIFT tusuna basarak dosya isimlerinin görünmesini engelleyebilirsiniz. Aynı islemi tekrar uyguladıgınızda isimler geri gelecektir.
Ses ayarı simgesini görüntülemek
Windows 95, 98 ve 98 Me isletim sistemlerinde sisteminize takılı olan ses kartının ses ayarlarını yapabilmeniz için görev çubugunun sag tarafında küçük bir hoparlör simgesi görürsünüz. Windows XP isletim sistemini sisteminize ilk yüklediginizde bu simgeyi göremezsiniz, siz de bizim gibi ses ayarlarını çogu zaman bu simgeyi kullanarak yapıyorsanız su adımları uygulayın: Baslat (Start) menüsünden Ayarlar (Settings) > Denetim Masası (Control Panel) menülerine tıklayın. Denetim Masası içerisindeki simgelerden üzerinde Ses Efekti ve Ses Aygıtları (Sound and Audio Devices) yazanına çift tıklayın. Karsınıza gelen yeni pencerede ‘Görev çubuguna ses ayarı simgesi yerlestir' (Place volume icon in the taskbar) seçenegini isaretleyip ENTER tusuna basın.
Windows XP'de birden fazla DOS oldugunu biliyor muydunuz?
Windows XP'nin tüm sürümlerinde iki farklı DOS komut satırı bulunur. Bunlardan bir tanesi NT çekirdegi tasıyan ve XP için dönüstürülmüs klasik Command.com'dur. Eski DOS'un tüm özelliklerini tasıyan Command.com'u problemsiz olarak kullanabilirsiniz, fakat CMD.EXE adlı versiyonun daha fazla özellik sundugunu belirtelim. Örnegin komut satırındayken F7 tusuna bastıgınızda daha önceden girdiginiz komutları liste halinde görebilir ve tekrar kullanabilirsiniz. F5'e basarak son girilen komutu yineleyebilir, uygulama baslıgına sag tıklayarak penceredeki metinleri kopyalayabilirsiniz.
Dosyalarınızı not defterine göndermek veya yazıcıdan çıkarmak
Bir dosyanın çıkısını almak için üzerine çift tıklayıp uygulama yüklendikten sonra Yazdır seçenegini kullanırsınız. Peki yazıcınızı Gönder menüsüne eklemek ister miydiniz? Denetim Masasını açarak Yazıcı ve Fakslar simgesine çift tıklayın. Kullandıgınız bir veya birden fazla yazıcıyı seçerek Windows klasörü altındaki Sendto klasörüne sürükleyip bırakın. Windows 2000 ve sonrasında bu klasör ‘C:\Documents and Settings\[Kullanıcı Adı]\SendTo' olarak degismistir. Windows masaüstünü efektif olarak kullananlar yazıcının bir kısayolunu masaüstünde olusturabilir, çıktısını almak istedikleri dosyaları bu kısayolun üzerine sürükleyip bırakabilirler.
MSN Messenger'ı sisteminizden tamamen kaldırmak
Microsoft ısrarla MSN Messenger'ı evlerimize ve is yerlerimize soktu ve ICQ kullanıcılarının bir kısmını kazanmayı basardı. Bu uygulamadan hoslanmıyorsanız, Outlook Express her açıldıgında Messenger'ın yüklenmesini istemiyorsanız, uygulamayı sisteminizden sonsuza dek kaldırabilirsiniz. Bunun için Baslat menüsündeki Çalıstır komutunu kullanıp karsınıza çıkan mesaj kutusuna su basit komutu girmeniz yeterli:
RunDll32 advpack.dll,LaunchINFSection %windir%\INF\msmsgs.inf,BLC.Remove
Bu komutu tek satır olarak girmelisiniz. Ayrıca MSN Messenger siz bu komutu çalıstırırken kapalı olmalıdır.
Sistem Geri Yükleme'yi kapatmak
Windows XP'nin Sistem Geri Yükleme (System Restore) özelligi isletim sistemini belirli bir süre önceki haline geri getirmenize yardımcı olur. Bilgisayarınıza yüklediginiz bir yazılım veya degistirdiginiz bir ayar yüzünden sorun yasıyorsanız bu özelligi kullanarak sisteminizi saglıklı günlerine geri getirebilirsiniz.
Öte yandan Sistem Geri Yükleme özelligi ile aldıgınız her yedek sabit diskinizin dolmasına sebep olacaktır. Sabit diskin ana klasöründe bulunan esrarengiz System Volume Information klasörünün görevi aldıgınız yedekleri saklamaktır. Windows'u ilk kurdugunuzda baska bir islem yapmanıza gerek kalmadan Sistem Geri Yükleme özelligi aktif hale gelir. Bilgisayarına yeni bir yazılım yüklemeyen, internete baglanmayan kullanıcılar için bu özelligin hiçbir faydası bulunmuyor. Sistem Geri Yükleme'yi kullanmak istemiyorsanız asagıdaki adımları uygulayarak kapatabilirsiniz.
Bilgisayarım simgesine sag tıklayarak Özellikler'i seçin. (My Computer > Properties) Sistem Geri ükleme (System Restore) sekmesine atlayarak pencerenin üst kısmında bulunan kutucugu isaretleyin. Bu islemi yaptıktan ve bilgisayarınızı tekrar baslattıktan sonra System Volume Information klasörünün bosaltıldıgını göreceksiniz. Buna karsın klasörü silemiyoruz.
Dosya arama yardımcısını kaldırın
Windows XP'nin dosya arama penceresinin kullanıcılara gerektiginden fazla vakit kaybettirdigi çok açık. Bir arama yaptıgınızda ve istediginiz sonuçlara ulasamadıgınızda birçok soruya yanıt vermek durumunda kalıyorsunuz, bu da yetmiyormus gibi arama penceresindeki yardımcı köpek karakteri her isinize karısıyor. Bu karakterden kurtulmak ve Windows'un klasik arama penceresine geri dönmek elinizde.
Öncelikle Çalıstır penceresine Regedit yazarak Windows kayıt defterini açın. Daha sonra,
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows \CurrentVersion\Explorer\CabinetState
klasörüne giderek sagdaki pencereye tıklayın ve ‘Use Search Asst' adlı (tırnak kullanmadan) yeni bir dize (string) degeri girin. Bunun degerini no yaptıgınızda özlediginiz arama seçenegine kavusacaksınız.
Internet Explorer kısayolları
Windows isletim sisteminin bütünlesik bir parçası olan ve kullanıcıların çogu tarafından sevilerek kullanılan Internet Explorer web deneyimini hızlandırıcı birtakım kısayolları bulunur. Web'de gezinirken web tarayıcınızın menüleriyle daha az bogusmak istiyorsanız asagıdaki kısayollardan faydalanabilirsiniz.
Adres bölümüne kolayca geçmek için ALT + D veya CTRL + TAB
Bir önceki web sayfasına yönlenirsiniz ALT+ Sol ok tusu
Önceden belirlediginiz ana sayfaya gider ALT + HOME
Sık Kullanılanlar listenizi görüntüler CTRL + I
Mevcut sayfayı tekrar yükler. F5
Uygulamayı tam ekran olarak görüntüler F11
Bir önceki / sonraki sayfayı görüntüler SHIFT + Fare tekerlegi
İlgili sayfayı yeni bir pencerede açar SHIFT + Link'e tıklama
Ziyaret edilen sayfayı Sık Kullanılanlara ekler CTRL + D
Web kameranızı yayın aracı olarak kullanmak
Microsoft'un web sitesinde, Windows 98 ve XP için gelistirilmis küçük ve faydalı yazılımların bulundugu Powertoys alanı bulunuyor.
http://www.microsoft.com/windowsxp/pro/ ... ertoys.asp
adresinden erisilen bu alanda sisteminizin belli baslı özelliklerini degistiren TweakUI, Virtual Desktop Manager (Sanal Masaüstü Yöneticisi), Taskbar Magnifier (Görev Çubugu Büyüteci), Alt-Tab Replacement (Alt-Tab Gelistirici) gibi yazılımlar mevcut. Bu bölüme yeni eklenen Timershot Powertoy adlı yazılımı kullanarak, Windows XP'nin PC'nize baglı web kameranızdan belirli aralıklarla fotograf almasını ve sabit disk, FTP, yerel ag gibi hedeflere göndermesini saglayabilirsiniz.
Windows gezgininde web sayfası açmak
Windows XP ve 2000'in klasör pencerelerinin oldukça pratik bir özelligi bulunmaktadır. Bu pencerelerin adres satırlarına bir web adresi yazabilirsiniz. Bunun yapıp Enter tusuna bastıgınızda pencere otomatik olarak Internet Explorer görünümü kazanır. Bu püf noktası her çesit klasör penceresinde çalısmaktadır.
Kısayollardaki ok isaretini kaldırmak
Windows'un tüm sürümleri dosya kısayollarını belirmek için kısayol simgesinin sol alt kösesine bir ok isareti yerlestirir. Bu isaret size de fazlasıyla büyük ve kaba görünüyorsa tamamen kaldırabilir veya yerine daha nazik görünen bir isaret yerlestirebilirsiniz. Bunu yapmak için öncelikle
http://www.microsoft.com/windowsxp/pro/ ... ertoys.asp
adresine baglanarak sadece 140 KB büyüklügündeki Tweak UI uygulamasını indirip bilgisayarınıza yükleyin. Tweak UI uygulaması kendisini bilgisayarınızın Denetim Masası'na yerlestirir. Start > Settings > Control Panel > Tweak UI seçeneklerini çalıstırarak ayar uygulamasını çalıstırın. Karsınıza gelen pencerede Explorer sekmesine atlayarak Shortcut Overlay kısmında Light Arrow kutucugunu isaretleyin. Burada None seçenegini kullanırsanız kısayol okları iptal edilir. Kendi hazırladıgınız ok grafiklerini kullanmak isterseniz Custom seçenegini isaretleyebilirsiniz.
Öte yandan kısayol okunu kaldırmak gibi basit bir islem için baslı basına bir uygulama yüklemek istemeyenler Windows Kayıt defterine küçük bir ziyaret yapabilir. ‘HKEY_LOCAL_MACHINE > SOFTWARE > Microsoft > Windows > CurrentVersion > Explorer > Shell Icons alt klasörüne geçerek buradaki 29 degerini 50 yapın. 50 degeri bos bir simgeye denk geldigi için kısayollarınızın ok tusları yok olacaktır.
Bu islemi yaptıktan sonra bilgisayarınızı tekrar baslatmanız gerekebilir.
Küçük püf noktaları
Windows gezgininde fareyi kullanarak herhangi bir dosyayı tasırken CTRL tusuna basarak dosyanın kopyalanmasını, SHIFT tusuna basılı tutarak tasınmasını ve ALT tusuna basarak dosyanın kısayolunun olusturulmasını saglayabilirsiniz.
Klasörlere ekleyeceginiz Folder.jpg adlı imaj dosyaları ilgili klasörün önizleme degeri olacak ve Thumbnail modunda gösterilecektir. Aynı sekilde bu imaj Media Player'da albüm resmi olarak gösterilir.
Bildiginiz gibi Windows bir ya da daha fazla pencereyi yan yana dizmenize izin verir. Fakat herkesin bilmedigi bir püf noktası vardır. Herhangi bir pencereyi seçili duruma getirdikten sonra CTRL tusuna basılı tutarak görev çubugunda bir pencereye sag tıklayıp Dikey Döse (Tile Vertically) komutu verildiginde sadece seçili olan iki pencere yan yana dizilir.
Bilgisayarınızın basından ayrılmadan önce Windows'u hızlı bir biçimde kilitlemek için WIN + L tus kombinasyonunu kullanabilirsiniz.
Windows oturumunu sonlandırırken karsınıza çıkan pencerede H tusuna basarak bilgisayarı uyku moduna getirebilirsiniz. SHIFT tusuna basıldıgında Stand-By dügmesi Hibernate'e dönüsecektir.
Windows XP'nin uyku modundan normal moda geçerken sifre sormasından sıkıldıysanız Denetim Masasındaki Power Options (Güç Seçenekleri) simgesine çift tıklayarak Advanced (Gelismis) sekmesindeki ‘Prompt for password after returning from standby' seçenegini kaldırabilirsiniz.
Dosya kopyalama veya silme pencerelerinde No (Hayır) tusuna defalarca basmak yerine SHIFT tusuna basılı tutarak Hayır seçenegini seçebilirsiniz.
Bir Windows klasörünü ekranın herhangi bir kösesine sürükleyip bırakarak bir araç çubugu olusturabilirsiniz. Araç çubugundaki ilgili kısayol ve dosyaların üzerine tıklanabilir ve araç çubugunun otomatik olarak gizlenmesi saglanabilir.
Sık kullanılanlar listenizi hafisetmek istiyor fakat bunu yapmak için Organize Favorites (Sık Kullanılanları Düzenle) modülünü kullanmak istemiyorsanız Organize Favorites seçenegine tıklarken SHIFT tusuna basılı tutabilirsiniz. Bunu yaptıgınızda ilgili kısayolları barındıran klasör açılacaktır.
Bir dosyayı çöp kutusuna göndermeden sisteminizden tamamen kaldırmak için SHIFT + DELETE tuslarını kullanabilirsiniz.
Sık kullanılanlar listenizdeki internet adreslerini sıralamak için herhangi bir adresin üzerine tıklamanız ve fare dügmesini kaldırmadan ilgili adresi istediginiz noktada bırakmanız yeterlidir.
Masaüstünüz aktif durumda oldugunda F3 tusuna basarak dosya arama penceresini çıkarabilirsiniz. Masaüstünün aktif olmadıgı durumlarda dosya arama penceresini açmak için WIN + F tuslarına basmanız yeterlidir.
Internet Explorer'ın 6. sürümü, ekrana sıgdıramadıgı resimleri küçülterek resmi bir bütün olarak görmenizi saglar. Bu özellikten hoslanmıyorsanız Araçlar - Internet Seçenekleri (Tools - Internet Options) menüsünden Gelismis (Advanced) sekmesine atlayın. Otomatik Resim Boyutlandırmayı Etkinlestir (Enable Automatic Image Sizing) seçenegini kapatın.
Bir dosya veya Windows ögesi seçili durumda iken ALT ve ENTER tuslarına aynı anda basarak ilgili ögenin özellikler penceresini ekrana getirebilirsiniz.
CD sürücünüze taktıgınız bir CD'nin otomatik olarak baslamasını istemiyorsanız CD'yi taktıktan sonra SHIFT tusuna bir süre basın.
Görev Yöneticisini (Task Manager) çalıstırmak için CTRL+SHIFT+ESC tuslarına aynı anda basabilirsiniz.
Pırıl pırıl Windows XP püf noktaları
-
HERZLOS
- Byte3
- Mesajlar: 138
- Kayıt: 18 Mar 2006, 19:23
Bilgisayarınızı arındırın
Sistemindeki dijital çöplüklerden kurtulmanızı ve sistem performansınızı arttırmanızı saglayacak bes yöntemi açıklıyoruz.
B ilgisayarım mı yavaslıyor yoksa bende mi bir sorun var? Bu bilgisayarı yeni aldıgımda sanki daha hızlı çalısıyordu gibi yakarıslarla sık sık karsılasıyoruz. Sizde bir sorun olup olmadıgını bilemeyiz ama sisteminizde her geçen gün büyüyen bir dijital çöplük oldugunu ve bu yüzden performansınızın zamanla düsecegini söyleyebiliriz. Dijital çöplük dedigimiz seyse ihtiyacınız olmayan verilerden, dosyalardan, gereksiz programlardan ve sisteminizden kaldırdıgınız programların artıklarından olusur.
Silindikten sonra registry’nizde olusturdugu anahtarları kaldıramayan beceriksiz programlar ve sisteminizden silinmemek için elinden geleni yapan haysiyetsiz spyware’ler elbette sisteminizin sınırlarını zorlayacaktır. Fakat bunların tümünden kurtulmanız mümkün. Anlatacagımız yöntemleri uygulayarak PC’nizi temizledikten sonra sisteminizin ferahladıgına ve gözle görülür bir hız artısına sahit olacaksınız. Bu yöntemleri alıskanlık haline getirmeniz ve yazımızdaki sıraya göre uygulamanız da yararlı olacaktır.
1
Gönderilen ögeler klasörünüzü bosaltın
Neredeyse tüm e-posta istemcileri gönderdiginiz her mesajın bir kopyasını saklar. Eposta mesajlarının boyutları çogunlukla küçük olsa da toplamı düsündügümüzde bu boyut hızla artar. Sık sık e-posta ile büyük dosyalar gönderiyorsanız durum daha da vahim hale gelebilir. Saklanan bu mesajların sabit diskinizdeki kopyasını veya e-posta mesajını gönül rahatlıgıyla silebilirsiniz. Gönderdiginiz dosya artık isinize yaramıyorsa her iki dosyayı da silmenizi öneririz.
Gönderilen Ögeler (Sent Items) klasörünü açın ve boyut sütunun göründügünden emin olun. Outlook Express’te Görünüm > Sütunlar’ı açarak Boyut’u isaretlemeniz yeterli. Outlook’ta ise Görünüm > Geçerli Görünüm > Geçerli Görünümü Özellestir’i seçin ve Alanlar butonuna tıklayın. Artık e-posta istemcimizde gördügümüz Boyut sütununa tıklayarak mesajlarınızın boyuta göre sıralanmasını saglayabilirsiniz. Mesajlarınızı bastan asagı tarayın ve fazla yer kaplayan gereksiz mesajları silin.
Outlook’un gönderdiginiz epostaları belli bir süre sonra silmeye yarayan bir özelligi de bulunuyor. Bunu kullanmak için Araçlar > Seçenekler’e girin. Diger sekmesini seçin ve Otomatik Arsiv dügmesine tıklayın. Burada eski mesajlarınızı tamamen silmenizi ya da arsivlemenizi saglayacak seçenekleri bulabilirsiniz. Farklı bir e-posta istemcisi kullanıyorsanız, eski mesajlarınızı tarihe göre sıralayarak 30 günden eski mesajları seçmeyi ve toplu olarak silmeyi deneyebilirsiniz.
2
Medya dosyalarınızı azaltın
Hiçbir sey sabit diskinizi medya dosyaları kadar hızlı dolduramaz. Dijital fotograflar, MP3 ler, DVD rip’leri ve ev yapımı MPEG filmleriyle dolacak bir disk için günümüzde 80 GB bile yetersiz kalıyor. İste medya koleksiyonunuzun sabit diskinizi isgal etmemesi için kullanabileceginiz birkaç yöntem:
Dijital medya dosyalarınızı bir klasörde toplayın
Windows XP tarafından otomatik olarak olusturulan Belgerim altındaki Müzigim ve Resimlerim klasörleri bu is için uygundur. Videolarınız, taradıgınız resimleriniz veya diger dosyalarınız için farklı klasörler de olusturabilirsiniz. Tüm medya dosyalarınız tek bir yerde toplanırsa kontrol altında tutulmaları ve yedeklenmeleri daha kolay olacaktır. Windows’la birlikte Belgelerim klasörünüzün de bulundugu disk bölümü hızla doluyorsa ve baska bir diskiniz daha varsa, Belgelerim klasörünüzü tasıyabilirsiniz. Bunu yapmak için Belgerim’e sag tıklayıp Özellikler’i seçin ve yeni bir hedef girdikten sonra Tası butonuna basın.
Fotograf arsivinizi küçültün
Dijital fotograf makinesiyle çektigimiz fotografları sabit diskimize aktardıktan sonra genelde kötü çekilmis veya neredeyse birbirinin aynısı olan pozları da saklarız. Makinen çözünürlügü arttıkça bu fotografların her birinin boyutu da artacaktır. Bunlardan kurtulmanın en kolay yolu bir küçük resim izleme aracı kullanmaktır. Thumbnail da dedigimiz küçük resimleri görmek için Windows Explorer yeterlidir. Fotograflarınızın bulundugu klasörde Görünüm > Küçük Resimler’i tıklayarak tüm fotograflarınızı görebilirsiniz. Böylece basarısız çekimleri kolayla eleyebilir ve benzer fotograflar arasından en iyisini seçebilirsiniz. Fotograflarınızın hiçbirini silmeye kıyamıyorsanız, en iyi çözüm hepsini bir CD’ye ve DVD’ye yazmak olacaktır.
Önemsiz video dosyalarını saklamayın
Dijital video dosyaları çok fazla yer kaplar. DV kayıt cihazınızdaki dosyaları sadece islenmek üzere sabit diskinize aktarın. Dosya üzerinde gerekli islemleri yaptıktan sonra hemen DVD’ye veya CD’ye yazmayı ve diskinizdeki kopyayı silmeyi alıskanlık haline getirin.
Çift MP3’lerden kurtulun
MP3’lerinizi farklı kaynaklardan derliyorsanız ve dosyalarınızı yönetmek için bir veritabanı kullanmıyorsanız, elinizde bazı sarkıların ikiser kopyasının bulunması muhtemeldir. Bu sorun genelde MP3 dosyalarının isimlerinde kullanılan farklı biçimlerden kaynaklanıyor. Elinizdeki dosyalar albüm adı, sarkı adı ya da sanatçı adıyla baslıyor olabilir. Kendinize uygun bir dosya adı formatı belirleyin (örnegin ‘sarkı – sanatçı.mp3’) ve tüm dosyalarınıza bu sekilde yeniden adlandırın. Windows aynı klasörde aynı isimde dosyaların bulunmasına izin vermediginden, Paint It Black, Aftermath – Rolling Stones.mp3 gibi bir sarkının Rolling Stones – Paint It Black.mp3 adı altında zaten var oldugunu fark edebilirsiniz. Bunu yapmaya üseniyorsanız, dosyaları boyuta göre sıralayıp boyutu aynı görünen sarkıları kontrol etmeyi deneyebilirsiniz.
Olusturdugunuz dosyaların eski sürümlerini silin
Bilgisayarınızda çizim yapıyor, animasyon hazırlıyor veya grafik isleriyle ugrasıyorsanız üzerinde çalıstıgınız belgenin birçok eski sürümünü ayrı ayrı kaydetmis olabilirsiniz. Eski sürümlerde kaybolmasını istemediginiz farklı bir teknik yoksa bunları gönül rahatlıgıyla silebilirsiniz.
3
Reklam ajanlarına savas açın
Spyware ve adware adı verilen küçük uygulamalara karsı dikkatli olmalısınız. Bunlardan kurtulma ve korunma konusunda detaylı bilgi için geçen ayki kapak konumuzu incelemenizi tavsiye ederiz. Burada sadece konuyla ilgili önemli noktalara deginecegiz. ‘Bedava’ oldugu iddia edilen birçok yazılım, internet alıskanlıklarınızı çesitli reklam kuruluslarına ileten küçük programlarla birlikte kurulur. Kısa süre içinde sisteminizde reklam pencereleri açmaya baslayan bu programlar sisteminizi yavaslatır, registry’nizi sisirir ve bant genisliginizi kullanırlar. Genelde çok küçük uyarılarla yüklenen bu programların hiçbir uyarı olmaksızın sisteminize yerleserek silinmemek için tüm gücüyle savasan bazı alçak versiyonları da bulunuyor. İçinde spyware oldugunu bildiginiz bir programı yüklemeyin ve bilginiz yoksa lisans anlasmasını dikkatle okuyun. Ayrıca Google’da ‘program adı spyware’ seklinde bir arama yaparak bu programdan dert yanan web sitelerinin olup olmadıgını görebilirsiniz.
Spyware’ler programların yanı sıra web siteleri üzerinden de dagıtılabilirler. Aniden açılan bir pencere sisteminize herhangi bir sey kurmak isteyip istemediginizi sorarsa asla Evet’e tıklamayın. Web tarayıcınızın güvenlik ayarları yetersizse bazı web siteleri izninizi almaksızın sisteminize spyware kurabilir. Bunu önlemek için Internet Explorer 6’da kapatmanız gereken iki ayar bulunuyor. IE’yi açın ve Araçlar > Internet Seçenekleri’ne girin. Gelismis sekmesine tıklayın, Tarama bölümünde göreceginiz ‘İstendiginde Yükleme Özelligini Etkinlestir (Diger)’ ve ‘İstendiginde Yükleme Özelligini Etkinlestir (Internet Explorer)’ seçeneklerindeki isaretleri kaldırıp Tamam’a tıklayın. Sisteminize spyware veya adware bulastıysa, bunlardan kurtulmanız için tasarlanmıs yazılımları kullanabilirsiniz. Bizim favorilerimiz ücretsiz olmasıyla dikkat çeken SpyBot Search & Destroy ve ücretli alternatifi Spy Sweeper. Sisteminize hiçbir ajanın sızmadıgından emin olmak için bu programlardan birini düzenli olarak çalıstırmanızı öneririz.
4
Kayıt defterinizi temizleyin
Windows Kayıt Defteri’ndeki (registry) geçersiz, yanlıs veya hasar görmüs anahtarlar da dijital çöplük listemizin üst sıralarında yer alıyor. Windows’la ilgili en önemli bilgilerin saklandıgı Kayıt Defteri’nde yapılacak yanlıs bir degisiklik sisteminizin açılmamasına sebep olacagı için genelde Kayıt Defteri’yle ugrasmaktan korkulur. Fakat sisteminize yeni programlar kurdukça, güncelledikçe ve kaldırdıkça Kayıt Defteri’nize yeni veriler eklenir. Kayıt Defteriniz genisledikçe Windows’un geçerli anahtarları arayıp bulma süresi uzar ve sisteminiz yavaslar. Kayıt Defteri’ni temizlemenin en güvenli yolu bu is için hazırlanmıs yazılımlardan yararlanmaktır. Fix-It Utilities paketine dahil olan RegistryFixer veya Rose City Software tarafından hazırlanan Registry First Aid isinizi görecektir. Registry First Aid herhangi bir islem yapmadan önce registry’nizin yedegini alıyor ve Windows’unuza zarar vermeyecegini tespit ettigi anahtarları siliyor. Bu programlardan birisini kullanarak belli aralıklarla kayıt defteri temizligi yapmanızı öneriyoruz. Daha önce bu yöntemlerden birini veya birkaçını uygulamıs olabilirsiniz. Fakat sistem temizliginiz için önemli olan tüm bunları alıskanlık haline getirmek ve düzenli olarak uygulamaktır. Böylece sisteminizin her zaman ilk günkü gibi saglıklı çalıstıgından emin olabilirsiniz.
5
Diskinizi temizleyip birlestirin
Windows Disk Temizle aracı sabit diskinizde önbellege alınmıs ve daha silinmemis dosyaları ve geçici internet dosyalarınızı siler. Disk Temizleme’yi çalıstırmak için Baslat > Programlar > Donatılar > Sistem Araçları > Disk Temizleme’yi tıklayın. Silmek istediginiz kategorileri seçip Tamam’ı tıklamanız yeterli. Disk Temizleme’yi kullandıktan sonra sabit diskinizi birlestirin. Windows 2000 ve XP’nin kendi defragmantasyon araçları vardır. Yine Sistem Araçları menüsüne girerek Disk Birlestiricisi’ni seçip isleme baslayabilirsiniz. Fakat Diskeeper 8.0 veya PerfectDisk 6.0 gibi bu is için özel olarak gelistirilmis yazılımları kullanırsanız daha verimli sonuçlar elde edebilirsiniz. Windows yeni olusturdugunuz dosyaları daha önce sildiginiz dosyaların olusturdugu boslukların üzerine yazar. Dosyanın hangi parçasının diskin neresinde bulundugu Windows tarafından kesin olarak bilinir, fakat bu parçalara ayrı ayrı ulasmak dogal olarak zaman alacaktır. Diskinizi birlestirdiginde dosyayı olusturan parçalar bir araya getirilerek verilere daha hızlı fiziksel erisim saglanır.
Sistemindeki dijital çöplüklerden kurtulmanızı ve sistem performansınızı arttırmanızı saglayacak bes yöntemi açıklıyoruz.
B ilgisayarım mı yavaslıyor yoksa bende mi bir sorun var? Bu bilgisayarı yeni aldıgımda sanki daha hızlı çalısıyordu gibi yakarıslarla sık sık karsılasıyoruz. Sizde bir sorun olup olmadıgını bilemeyiz ama sisteminizde her geçen gün büyüyen bir dijital çöplük oldugunu ve bu yüzden performansınızın zamanla düsecegini söyleyebiliriz. Dijital çöplük dedigimiz seyse ihtiyacınız olmayan verilerden, dosyalardan, gereksiz programlardan ve sisteminizden kaldırdıgınız programların artıklarından olusur.
Silindikten sonra registry’nizde olusturdugu anahtarları kaldıramayan beceriksiz programlar ve sisteminizden silinmemek için elinden geleni yapan haysiyetsiz spyware’ler elbette sisteminizin sınırlarını zorlayacaktır. Fakat bunların tümünden kurtulmanız mümkün. Anlatacagımız yöntemleri uygulayarak PC’nizi temizledikten sonra sisteminizin ferahladıgına ve gözle görülür bir hız artısına sahit olacaksınız. Bu yöntemleri alıskanlık haline getirmeniz ve yazımızdaki sıraya göre uygulamanız da yararlı olacaktır.
1
Gönderilen ögeler klasörünüzü bosaltın
Neredeyse tüm e-posta istemcileri gönderdiginiz her mesajın bir kopyasını saklar. Eposta mesajlarının boyutları çogunlukla küçük olsa da toplamı düsündügümüzde bu boyut hızla artar. Sık sık e-posta ile büyük dosyalar gönderiyorsanız durum daha da vahim hale gelebilir. Saklanan bu mesajların sabit diskinizdeki kopyasını veya e-posta mesajını gönül rahatlıgıyla silebilirsiniz. Gönderdiginiz dosya artık isinize yaramıyorsa her iki dosyayı da silmenizi öneririz.
Gönderilen Ögeler (Sent Items) klasörünü açın ve boyut sütunun göründügünden emin olun. Outlook Express’te Görünüm > Sütunlar’ı açarak Boyut’u isaretlemeniz yeterli. Outlook’ta ise Görünüm > Geçerli Görünüm > Geçerli Görünümü Özellestir’i seçin ve Alanlar butonuna tıklayın. Artık e-posta istemcimizde gördügümüz Boyut sütununa tıklayarak mesajlarınızın boyuta göre sıralanmasını saglayabilirsiniz. Mesajlarınızı bastan asagı tarayın ve fazla yer kaplayan gereksiz mesajları silin.
Outlook’un gönderdiginiz epostaları belli bir süre sonra silmeye yarayan bir özelligi de bulunuyor. Bunu kullanmak için Araçlar > Seçenekler’e girin. Diger sekmesini seçin ve Otomatik Arsiv dügmesine tıklayın. Burada eski mesajlarınızı tamamen silmenizi ya da arsivlemenizi saglayacak seçenekleri bulabilirsiniz. Farklı bir e-posta istemcisi kullanıyorsanız, eski mesajlarınızı tarihe göre sıralayarak 30 günden eski mesajları seçmeyi ve toplu olarak silmeyi deneyebilirsiniz.
2
Medya dosyalarınızı azaltın
Hiçbir sey sabit diskinizi medya dosyaları kadar hızlı dolduramaz. Dijital fotograflar, MP3 ler, DVD rip’leri ve ev yapımı MPEG filmleriyle dolacak bir disk için günümüzde 80 GB bile yetersiz kalıyor. İste medya koleksiyonunuzun sabit diskinizi isgal etmemesi için kullanabileceginiz birkaç yöntem:
Dijital medya dosyalarınızı bir klasörde toplayın
Windows XP tarafından otomatik olarak olusturulan Belgerim altındaki Müzigim ve Resimlerim klasörleri bu is için uygundur. Videolarınız, taradıgınız resimleriniz veya diger dosyalarınız için farklı klasörler de olusturabilirsiniz. Tüm medya dosyalarınız tek bir yerde toplanırsa kontrol altında tutulmaları ve yedeklenmeleri daha kolay olacaktır. Windows’la birlikte Belgelerim klasörünüzün de bulundugu disk bölümü hızla doluyorsa ve baska bir diskiniz daha varsa, Belgelerim klasörünüzü tasıyabilirsiniz. Bunu yapmak için Belgerim’e sag tıklayıp Özellikler’i seçin ve yeni bir hedef girdikten sonra Tası butonuna basın.
Fotograf arsivinizi küçültün
Dijital fotograf makinesiyle çektigimiz fotografları sabit diskimize aktardıktan sonra genelde kötü çekilmis veya neredeyse birbirinin aynısı olan pozları da saklarız. Makinen çözünürlügü arttıkça bu fotografların her birinin boyutu da artacaktır. Bunlardan kurtulmanın en kolay yolu bir küçük resim izleme aracı kullanmaktır. Thumbnail da dedigimiz küçük resimleri görmek için Windows Explorer yeterlidir. Fotograflarınızın bulundugu klasörde Görünüm > Küçük Resimler’i tıklayarak tüm fotograflarınızı görebilirsiniz. Böylece basarısız çekimleri kolayla eleyebilir ve benzer fotograflar arasından en iyisini seçebilirsiniz. Fotograflarınızın hiçbirini silmeye kıyamıyorsanız, en iyi çözüm hepsini bir CD’ye ve DVD’ye yazmak olacaktır.
Önemsiz video dosyalarını saklamayın
Dijital video dosyaları çok fazla yer kaplar. DV kayıt cihazınızdaki dosyaları sadece islenmek üzere sabit diskinize aktarın. Dosya üzerinde gerekli islemleri yaptıktan sonra hemen DVD’ye veya CD’ye yazmayı ve diskinizdeki kopyayı silmeyi alıskanlık haline getirin.
Çift MP3’lerden kurtulun
MP3’lerinizi farklı kaynaklardan derliyorsanız ve dosyalarınızı yönetmek için bir veritabanı kullanmıyorsanız, elinizde bazı sarkıların ikiser kopyasının bulunması muhtemeldir. Bu sorun genelde MP3 dosyalarının isimlerinde kullanılan farklı biçimlerden kaynaklanıyor. Elinizdeki dosyalar albüm adı, sarkı adı ya da sanatçı adıyla baslıyor olabilir. Kendinize uygun bir dosya adı formatı belirleyin (örnegin ‘sarkı – sanatçı.mp3’) ve tüm dosyalarınıza bu sekilde yeniden adlandırın. Windows aynı klasörde aynı isimde dosyaların bulunmasına izin vermediginden, Paint It Black, Aftermath – Rolling Stones.mp3 gibi bir sarkının Rolling Stones – Paint It Black.mp3 adı altında zaten var oldugunu fark edebilirsiniz. Bunu yapmaya üseniyorsanız, dosyaları boyuta göre sıralayıp boyutu aynı görünen sarkıları kontrol etmeyi deneyebilirsiniz.
Olusturdugunuz dosyaların eski sürümlerini silin
Bilgisayarınızda çizim yapıyor, animasyon hazırlıyor veya grafik isleriyle ugrasıyorsanız üzerinde çalıstıgınız belgenin birçok eski sürümünü ayrı ayrı kaydetmis olabilirsiniz. Eski sürümlerde kaybolmasını istemediginiz farklı bir teknik yoksa bunları gönül rahatlıgıyla silebilirsiniz.
3
Reklam ajanlarına savas açın
Spyware ve adware adı verilen küçük uygulamalara karsı dikkatli olmalısınız. Bunlardan kurtulma ve korunma konusunda detaylı bilgi için geçen ayki kapak konumuzu incelemenizi tavsiye ederiz. Burada sadece konuyla ilgili önemli noktalara deginecegiz. ‘Bedava’ oldugu iddia edilen birçok yazılım, internet alıskanlıklarınızı çesitli reklam kuruluslarına ileten küçük programlarla birlikte kurulur. Kısa süre içinde sisteminizde reklam pencereleri açmaya baslayan bu programlar sisteminizi yavaslatır, registry’nizi sisirir ve bant genisliginizi kullanırlar. Genelde çok küçük uyarılarla yüklenen bu programların hiçbir uyarı olmaksızın sisteminize yerleserek silinmemek için tüm gücüyle savasan bazı alçak versiyonları da bulunuyor. İçinde spyware oldugunu bildiginiz bir programı yüklemeyin ve bilginiz yoksa lisans anlasmasını dikkatle okuyun. Ayrıca Google’da ‘program adı spyware’ seklinde bir arama yaparak bu programdan dert yanan web sitelerinin olup olmadıgını görebilirsiniz.
Spyware’ler programların yanı sıra web siteleri üzerinden de dagıtılabilirler. Aniden açılan bir pencere sisteminize herhangi bir sey kurmak isteyip istemediginizi sorarsa asla Evet’e tıklamayın. Web tarayıcınızın güvenlik ayarları yetersizse bazı web siteleri izninizi almaksızın sisteminize spyware kurabilir. Bunu önlemek için Internet Explorer 6’da kapatmanız gereken iki ayar bulunuyor. IE’yi açın ve Araçlar > Internet Seçenekleri’ne girin. Gelismis sekmesine tıklayın, Tarama bölümünde göreceginiz ‘İstendiginde Yükleme Özelligini Etkinlestir (Diger)’ ve ‘İstendiginde Yükleme Özelligini Etkinlestir (Internet Explorer)’ seçeneklerindeki isaretleri kaldırıp Tamam’a tıklayın. Sisteminize spyware veya adware bulastıysa, bunlardan kurtulmanız için tasarlanmıs yazılımları kullanabilirsiniz. Bizim favorilerimiz ücretsiz olmasıyla dikkat çeken SpyBot Search & Destroy ve ücretli alternatifi Spy Sweeper. Sisteminize hiçbir ajanın sızmadıgından emin olmak için bu programlardan birini düzenli olarak çalıstırmanızı öneririz.
4
Kayıt defterinizi temizleyin
Windows Kayıt Defteri’ndeki (registry) geçersiz, yanlıs veya hasar görmüs anahtarlar da dijital çöplük listemizin üst sıralarında yer alıyor. Windows’la ilgili en önemli bilgilerin saklandıgı Kayıt Defteri’nde yapılacak yanlıs bir degisiklik sisteminizin açılmamasına sebep olacagı için genelde Kayıt Defteri’yle ugrasmaktan korkulur. Fakat sisteminize yeni programlar kurdukça, güncelledikçe ve kaldırdıkça Kayıt Defteri’nize yeni veriler eklenir. Kayıt Defteriniz genisledikçe Windows’un geçerli anahtarları arayıp bulma süresi uzar ve sisteminiz yavaslar. Kayıt Defteri’ni temizlemenin en güvenli yolu bu is için hazırlanmıs yazılımlardan yararlanmaktır. Fix-It Utilities paketine dahil olan RegistryFixer veya Rose City Software tarafından hazırlanan Registry First Aid isinizi görecektir. Registry First Aid herhangi bir islem yapmadan önce registry’nizin yedegini alıyor ve Windows’unuza zarar vermeyecegini tespit ettigi anahtarları siliyor. Bu programlardan birisini kullanarak belli aralıklarla kayıt defteri temizligi yapmanızı öneriyoruz. Daha önce bu yöntemlerden birini veya birkaçını uygulamıs olabilirsiniz. Fakat sistem temizliginiz için önemli olan tüm bunları alıskanlık haline getirmek ve düzenli olarak uygulamaktır. Böylece sisteminizin her zaman ilk günkü gibi saglıklı çalıstıgından emin olabilirsiniz.
5
Diskinizi temizleyip birlestirin
Windows Disk Temizle aracı sabit diskinizde önbellege alınmıs ve daha silinmemis dosyaları ve geçici internet dosyalarınızı siler. Disk Temizleme’yi çalıstırmak için Baslat > Programlar > Donatılar > Sistem Araçları > Disk Temizleme’yi tıklayın. Silmek istediginiz kategorileri seçip Tamam’ı tıklamanız yeterli. Disk Temizleme’yi kullandıktan sonra sabit diskinizi birlestirin. Windows 2000 ve XP’nin kendi defragmantasyon araçları vardır. Yine Sistem Araçları menüsüne girerek Disk Birlestiricisi’ni seçip isleme baslayabilirsiniz. Fakat Diskeeper 8.0 veya PerfectDisk 6.0 gibi bu is için özel olarak gelistirilmis yazılımları kullanırsanız daha verimli sonuçlar elde edebilirsiniz. Windows yeni olusturdugunuz dosyaları daha önce sildiginiz dosyaların olusturdugu boslukların üzerine yazar. Dosyanın hangi parçasının diskin neresinde bulundugu Windows tarafından kesin olarak bilinir, fakat bu parçalara ayrı ayrı ulasmak dogal olarak zaman alacaktır. Diskinizi birlestirdiginde dosyayı olusturan parçalar bir araya getirilerek verilere daha hızlı fiziksel erisim saglanır.
-
HERZLOS
- Byte3
- Mesajlar: 138
- Kayıt: 18 Mar 2006, 19:23
Popüler web tarayıcısı Firefox'un yeni sürümü Internet Explorer 7 ile birlikte kullanıcıların begenisine sunuldu. Acaba Firefox 2 ne gibi yenilikler vadediyor?
S on yıllarda yeniden alevlenen web tarayıcıları arasında savas dur durak bilmiyor. Microsoft yıllar süren sessizligini geçtigimiz ay içinde Internet Explorer 7'nin final sürümünü yayınlayarak bozdu. Ocak ayına kadar Internet Explorer 7'nin Türkçe sürümünün de yayınlanması bekleniyor. Internet Explorer'ın en ciddi rakibi Firefox da bos durmadı ve IE 7'nin duyurulmasından yaklasık bir hafta sonra 2.0 sürümünü yayınlayarak rekabetin gerisinde kalmayacagını gösterdi. Firefox 2.0 aralarında Türkçenin de bulundugu yaklasık 40 dili destekliyor.
Mozilla Firefox 2, 1.5 sürümünde zaten mevcut bulunan güvenlik ve verimlilik özelliklerine birtakım yenilikler getiriyor. Internet Explorer'ın yeni kesfettigi sekmeli tarama özelligi Firefox'ta zaten ilk sürümlerden beri kullanılabilmekteydi. Firefox 2 ve Internet Explorer 7'de ortak olarak karsılastıgımız yeni özelliklerden birisi yemleme (phishing) filtresi. Bunların yanı sıra canlı baslıklar, arama tavsiyeleri, oturum kurtarma ve bütünlesik yazım denetimi de Firefox 2'nin yenilikleri arasında.
Firefox 2'nin Türkçe sürümü http://www.mozilla.org.tr/ ve http://www.mozilla.com/ adreslerinden ücretsiz olarak indirilebiliyor. Firefox, Internet Explorer'ın aksine Linux ve Mac OS platformlarını da desteklemekte. Yazılımın kurulumu son derece basit; anti virüs yazılımınızı devre dısı bırakmanız ya da yüklemeden sonra sisteminizi yeniden baslatmanız gerekmiyor.
Yeni neler var?
IE 7'nin göze çarpan degisikliklerinden birisi de bastan asagı yenilenen arabirim tasarımıydı. Firefox 2'de bu anlamda ciddi bir degisiklik yok. Zaten Firefox'un önceki sürümlerinde de arabirim tasarımı oldukça basarılıydı ve kullanıcılar tarafından seviliyordu. Dügmelerin biraz cilalanması ve sekme köselerinin yuvarlatılması gibi ufak tefek iyilestirmeler yapılmıs elbette. Ayrıca sekme kapatma dügmesi de ekranın sag üst kösesinden kaldırılmıs ve aynen IE 7'de oldugu gibi, her sekmenin sag kösesine ayrı birer kapatma dügmesi eklenmis. Firefox 2'nin alpha sürümlerinde Yerler (Places) adlı bir özelligi de deneme fırsatı bulmustuk. Yerler, IE 7'deki Sık Kullanılanlar Merkezi'ne benzer bir sekilde yer imlerini, RSS beslemelerini ve geçmisi tek bir noktadan kontrol etmeyi saglıyordu. Firefox 2'nin final sürümünde bu özellik kaldırılmıs ama gelistirilmekte olan bu özelligin Firefox 3'te geri dönecegi haberini aldık.
Basından beri Firefox'ta bulunan sekmeli tarama özelligi bu sürümde biraz daha gelistirilmis. Firefox 2'de artık istediginiz kadar sekme açabilir, yerlerini degistirebilir ve en son (belki yanlıslıkla) kapattıgınız sekmeyi Ctrl + Shift + T tuslarına basarak yeniden açabilirsiniz. Maalesef Internet Explorer 7'yle birlikte gelen sekme ön izleme özelligi Firefox'ta hala bulunmuyor (ama bu destegi sunan çesitli eklentiler bulmak mümkün).
Firefox ekranının sag üst kösesinde arama kutusu bulunuyor. Firefox 2 ile birlikte gelen yenilikse aranan terimleri önerme özelligi. Örnegin arama motoru olarak Google seçiliyken "türk hava" yazdıgınızda, yazmaya devam ederken Firefox'un size "Türk Hava Yolları" baska olmak üzere bir dizi terimi anında önerdigini göreceksiniz. Dilerseniz bu terimlerden birini seçerek hemen arama yapabilirsiniz. Firefox 2'de Google'ın yanı sıra Yahoo ve Amazon gibi arama motorları da dahili olarak bulunuyor ve isterseniz yeni arama motorları ekleme imkanınız da var.
Bu sürümle gelen "oturum kurtarma" özelligi, Firefox'ta birkaç sekme açıkken Windows'un çökmesi halinde saçınızı basını yolmanızı önleyecek. Firefox çöktükten sonra yeniden baslatıldıgında daha önce bakmakta oldugunuz pencereleri ve sekmeleri, hatta doldurmakta oldugunuz formlara yazılmıs verileri bile hatırlıyor. Dogrusu biz bu özelligi son derece faydalı bulduk; ne de olsa ara sıra sistemi kilitlenmeyen bilgisayar kullanıcısı yok denecek kadar azdır.
Firefox 2'nin belki de en ilginç özelligi "canlı baslıklar". Bu özellik, yer imlerinize eklediginiz bir sitenin baslıgının sabit kalması yerine güncel bilgiler sunmasını saglıyor. Örnegin, canlı baslıkları destekleyen bir sitenin yer imlerinizdeki baslıgı "Hürriyet: Saglık Bakanlıgı hemsireler için harekete geçti" ya da "İstanbul: parçalı bulutlu 25C" olabilir. tabii canlı baslık özelligini sunan sitelerin sayısı simdilik oldukça az ve bildigimiz kadarıyla bunların arasında Türkçe siteler yok. Sitelerin canlı baslık olarak eklenebilmesi için RSS benzeri bir teknoloji olan "microsummary" destegi sunmaları gerekmekte. simdilik bu destegi sunan sitelerin sayısı son derece az ve pazarın hakimi Internet Explorer bu özelligi desteklemedigi için canlı baslıkların ne kadar yaygınlık kazanabilecegini kestiremiyoruz. BU teknolojiyle ilgili bilgi almak ve kendi sitenize eklemek isterseniz wiki.mozilla.org/Microsummaries adresini inceleyebilirsiniz.
Bir diger benzer yenilikse "canlı yer imleri". Bu özellikten faydalanmak istediginiz sitenin RSS beslemesine sahip olması yeterli. Firefox ile bir RSS sayfasını açıp "Canlı Yer İmleri" seçiliyken "Hemen abone ol" dügmesine tıkladıgınız zaman yer imi araç çubugunuza yeni bir dügme eklenir. Bu dügmeye tıklayarak o RSS beslemesindeki baslıkların listesini görebilir, istediginiz baslıga tıklayarak dogrudan o sayfaya gidebilirsiniz. Canlı yer imlerinizdeki baslıklar otomatik olarak düzenli bir sekilde güncellenir.
Eklenti destegi
Firefox 1.5'te kullanmakta oldugunuz eklentiler büyük ihtimalle Firefox 2'de çalısmayacaktır. Firefox 2'ye yükseltme yaptıgınızda çalısan bir sihirbaz 1.5'te kullandıgınız eklentiler 2.0 uyumlu sürümlerinin çıkıp çıkmadıgını otomatik olarak kontrol eder. Bütün eklentiler için geçerli olmasa da çogu eklentinin 2.0 için güncellenmis sürümü yayınlanmıstır ya da en kısa zamanda yayınlanacaktır. Sadık Firefox eklenti gelistiricilerinin kullanıcıları yarı yolda bırakacagını pek sanmıyoruz.
Daha gelismis güvenlik
Firefox 2'de güvenlik alanında da birtakım gelismeler söz konusu. Mozilla açıkları kapatmada ve yeni güncellestirmeleri yayınlamada oldukça hızlı davranıyor. Yenilenen otomatik güncellestirme motoru sayesinde bu is daha da kolaylasmıs. Genellikle 200 - 700 KB gibi küçük boyutlu güncellestirmeler otomatik olarak indirilip kuruluyor ve böylece yeni güvenlik risklerinden etkilenmemeniz saglanıyor. Microsoft'un bu konuda kesinlikle Mozilla'dan daha yavas hareket ettigini söyleyebiliriz. IE 6'nın çıkmasının üzerinden bes yıl geçti ve bu arada onlarca güvenlik açıgı tespit edildi, ancak Microsoft'un hiçbir açık için birkaç gün içinde yama yayınlayabildigini hatırlamıyoruz. Muhtemelen IE 7 için de aynı durum geçerli olacak.
Artık çogu PCnet okurunun haberdar oldugu üzere, sahte e-postalar ve formlar aracılıgıyla bilinçsiz kullanıcıların kisisel bilgilerinin çalınmasına yemleme ya da oltalama (phishing) saldırısı deniyor. Firefox 2'nin Google tarafından desteklenen yemleme koruması yabancı sitelerde oldukça basarılı, ama yerli yemleme saldırılarına karsı test etme fırsatı bulamadık. Ülkemizde geçtigimiz yıl içinde doruk noktasına ulasan phishing saldırıları son aylarda duraklamıs görünüyor. Öyle ki Firefox 2 ya da IE 7 üzerinde test edebilecegimiz güncel bir sahte site bulmamız mümkün olmadı. Zaten bu tip siteler 1 - 2 gün içinde fark edilerek ya barındırma saglayıcıları tarafından kapatılıyor ya da dolandırıcılar siteyi kısa sürede devre dısı bırakıyor. Bu nedenle tarayıcıların yemleme filtrelerinin de hızlı davranmaları gerek. Testler, hem Firefox 2 hem de Internet Explorer 7'nin henüz birkaç saat önce açılan yemleme sitelerini bile yaklamakta basarılı olduklarını gösteriyor. Bu özelligin çalısabilmesi için bilgisayarınıza periyodik olarak bir sahte siteler listesi indiriliyor ve girdiginiz adresler bu listeyle karsılastırıyor. Yemleme saldırıları Türkiye'de sanal banka kullanıcılarının çok basını agrıttı, ama bilinçli bir kullanıcı oldugunuzu düsünüyor ve ben böyle yemlere kanmam diyorsanız yemleme filtresini devre dısı bırakarak sörf hızınızı bir nebze artırabilirsiniz.
Firefox 2'nin çekirdegini Gecko 1.8 web yorumlama motoru olusturmakta. Bir önceki Firefox sürümü olan 1.5'ten bu yana Gecko üzerinde fazla degisiklik yapılmamıs, ancak Firefox 2 artık JavaScript 1.7 sürümünü destekliyor. Gecko zaten Internet Explorer motoruna kıyasla oldukça hızlı çalısıyor ve özellikle tablolardan olusan sayfalarda IE'ye fark atıyordu. Firefox'un bir sonraki sürümünde yeni ve daha gelismis bir web yorumlama motoru kullanılması planlanıyor.
Sonuç olarak, Firefox 2'nin getirdigi irili ufaklık birçok yenilik ve mevcut özellikler üzerinde yapılan gelistirmeler hem eski Firefox kullanıcılarını memnun edecek hem de Firefox saflarına yeni kullanıcılar kazandıracak nitelikte. Firefox günlük kullanım için ideal bir tarayıcı ve Internet Explorer ya da Opera gibi rakiplerinden hiçbir eksigi yok. simdiye kadar Firefox'la tanısmamıs internet kullanıcılarının Firefox 2'yi bir denemelerini, Firefox 1.5 kullanıcılarının da en kısa zamanda 2.0 sürümüne yükseltme yapmalarını tavsiye ederiz.
Biraz uzun oldu galiba ama xp hakkında ayarları bilmeyenler için iyi bi döküman olacaktır.
Alıntıdır..Kolay gelsin...
S on yıllarda yeniden alevlenen web tarayıcıları arasında savas dur durak bilmiyor. Microsoft yıllar süren sessizligini geçtigimiz ay içinde Internet Explorer 7'nin final sürümünü yayınlayarak bozdu. Ocak ayına kadar Internet Explorer 7'nin Türkçe sürümünün de yayınlanması bekleniyor. Internet Explorer'ın en ciddi rakibi Firefox da bos durmadı ve IE 7'nin duyurulmasından yaklasık bir hafta sonra 2.0 sürümünü yayınlayarak rekabetin gerisinde kalmayacagını gösterdi. Firefox 2.0 aralarında Türkçenin de bulundugu yaklasık 40 dili destekliyor.
Mozilla Firefox 2, 1.5 sürümünde zaten mevcut bulunan güvenlik ve verimlilik özelliklerine birtakım yenilikler getiriyor. Internet Explorer'ın yeni kesfettigi sekmeli tarama özelligi Firefox'ta zaten ilk sürümlerden beri kullanılabilmekteydi. Firefox 2 ve Internet Explorer 7'de ortak olarak karsılastıgımız yeni özelliklerden birisi yemleme (phishing) filtresi. Bunların yanı sıra canlı baslıklar, arama tavsiyeleri, oturum kurtarma ve bütünlesik yazım denetimi de Firefox 2'nin yenilikleri arasında.
Firefox 2'nin Türkçe sürümü http://www.mozilla.org.tr/ ve http://www.mozilla.com/ adreslerinden ücretsiz olarak indirilebiliyor. Firefox, Internet Explorer'ın aksine Linux ve Mac OS platformlarını da desteklemekte. Yazılımın kurulumu son derece basit; anti virüs yazılımınızı devre dısı bırakmanız ya da yüklemeden sonra sisteminizi yeniden baslatmanız gerekmiyor.
Yeni neler var?
IE 7'nin göze çarpan degisikliklerinden birisi de bastan asagı yenilenen arabirim tasarımıydı. Firefox 2'de bu anlamda ciddi bir degisiklik yok. Zaten Firefox'un önceki sürümlerinde de arabirim tasarımı oldukça basarılıydı ve kullanıcılar tarafından seviliyordu. Dügmelerin biraz cilalanması ve sekme köselerinin yuvarlatılması gibi ufak tefek iyilestirmeler yapılmıs elbette. Ayrıca sekme kapatma dügmesi de ekranın sag üst kösesinden kaldırılmıs ve aynen IE 7'de oldugu gibi, her sekmenin sag kösesine ayrı birer kapatma dügmesi eklenmis. Firefox 2'nin alpha sürümlerinde Yerler (Places) adlı bir özelligi de deneme fırsatı bulmustuk. Yerler, IE 7'deki Sık Kullanılanlar Merkezi'ne benzer bir sekilde yer imlerini, RSS beslemelerini ve geçmisi tek bir noktadan kontrol etmeyi saglıyordu. Firefox 2'nin final sürümünde bu özellik kaldırılmıs ama gelistirilmekte olan bu özelligin Firefox 3'te geri dönecegi haberini aldık.
Basından beri Firefox'ta bulunan sekmeli tarama özelligi bu sürümde biraz daha gelistirilmis. Firefox 2'de artık istediginiz kadar sekme açabilir, yerlerini degistirebilir ve en son (belki yanlıslıkla) kapattıgınız sekmeyi Ctrl + Shift + T tuslarına basarak yeniden açabilirsiniz. Maalesef Internet Explorer 7'yle birlikte gelen sekme ön izleme özelligi Firefox'ta hala bulunmuyor (ama bu destegi sunan çesitli eklentiler bulmak mümkün).
Firefox ekranının sag üst kösesinde arama kutusu bulunuyor. Firefox 2 ile birlikte gelen yenilikse aranan terimleri önerme özelligi. Örnegin arama motoru olarak Google seçiliyken "türk hava" yazdıgınızda, yazmaya devam ederken Firefox'un size "Türk Hava Yolları" baska olmak üzere bir dizi terimi anında önerdigini göreceksiniz. Dilerseniz bu terimlerden birini seçerek hemen arama yapabilirsiniz. Firefox 2'de Google'ın yanı sıra Yahoo ve Amazon gibi arama motorları da dahili olarak bulunuyor ve isterseniz yeni arama motorları ekleme imkanınız da var.
Bu sürümle gelen "oturum kurtarma" özelligi, Firefox'ta birkaç sekme açıkken Windows'un çökmesi halinde saçınızı basını yolmanızı önleyecek. Firefox çöktükten sonra yeniden baslatıldıgında daha önce bakmakta oldugunuz pencereleri ve sekmeleri, hatta doldurmakta oldugunuz formlara yazılmıs verileri bile hatırlıyor. Dogrusu biz bu özelligi son derece faydalı bulduk; ne de olsa ara sıra sistemi kilitlenmeyen bilgisayar kullanıcısı yok denecek kadar azdır.
Firefox 2'nin belki de en ilginç özelligi "canlı baslıklar". Bu özellik, yer imlerinize eklediginiz bir sitenin baslıgının sabit kalması yerine güncel bilgiler sunmasını saglıyor. Örnegin, canlı baslıkları destekleyen bir sitenin yer imlerinizdeki baslıgı "Hürriyet: Saglık Bakanlıgı hemsireler için harekete geçti" ya da "İstanbul: parçalı bulutlu 25C" olabilir. tabii canlı baslık özelligini sunan sitelerin sayısı simdilik oldukça az ve bildigimiz kadarıyla bunların arasında Türkçe siteler yok. Sitelerin canlı baslık olarak eklenebilmesi için RSS benzeri bir teknoloji olan "microsummary" destegi sunmaları gerekmekte. simdilik bu destegi sunan sitelerin sayısı son derece az ve pazarın hakimi Internet Explorer bu özelligi desteklemedigi için canlı baslıkların ne kadar yaygınlık kazanabilecegini kestiremiyoruz. BU teknolojiyle ilgili bilgi almak ve kendi sitenize eklemek isterseniz wiki.mozilla.org/Microsummaries adresini inceleyebilirsiniz.
Bir diger benzer yenilikse "canlı yer imleri". Bu özellikten faydalanmak istediginiz sitenin RSS beslemesine sahip olması yeterli. Firefox ile bir RSS sayfasını açıp "Canlı Yer İmleri" seçiliyken "Hemen abone ol" dügmesine tıkladıgınız zaman yer imi araç çubugunuza yeni bir dügme eklenir. Bu dügmeye tıklayarak o RSS beslemesindeki baslıkların listesini görebilir, istediginiz baslıga tıklayarak dogrudan o sayfaya gidebilirsiniz. Canlı yer imlerinizdeki baslıklar otomatik olarak düzenli bir sekilde güncellenir.
Eklenti destegi
Firefox 1.5'te kullanmakta oldugunuz eklentiler büyük ihtimalle Firefox 2'de çalısmayacaktır. Firefox 2'ye yükseltme yaptıgınızda çalısan bir sihirbaz 1.5'te kullandıgınız eklentiler 2.0 uyumlu sürümlerinin çıkıp çıkmadıgını otomatik olarak kontrol eder. Bütün eklentiler için geçerli olmasa da çogu eklentinin 2.0 için güncellenmis sürümü yayınlanmıstır ya da en kısa zamanda yayınlanacaktır. Sadık Firefox eklenti gelistiricilerinin kullanıcıları yarı yolda bırakacagını pek sanmıyoruz.
Daha gelismis güvenlik
Firefox 2'de güvenlik alanında da birtakım gelismeler söz konusu. Mozilla açıkları kapatmada ve yeni güncellestirmeleri yayınlamada oldukça hızlı davranıyor. Yenilenen otomatik güncellestirme motoru sayesinde bu is daha da kolaylasmıs. Genellikle 200 - 700 KB gibi küçük boyutlu güncellestirmeler otomatik olarak indirilip kuruluyor ve böylece yeni güvenlik risklerinden etkilenmemeniz saglanıyor. Microsoft'un bu konuda kesinlikle Mozilla'dan daha yavas hareket ettigini söyleyebiliriz. IE 6'nın çıkmasının üzerinden bes yıl geçti ve bu arada onlarca güvenlik açıgı tespit edildi, ancak Microsoft'un hiçbir açık için birkaç gün içinde yama yayınlayabildigini hatırlamıyoruz. Muhtemelen IE 7 için de aynı durum geçerli olacak.
Artık çogu PCnet okurunun haberdar oldugu üzere, sahte e-postalar ve formlar aracılıgıyla bilinçsiz kullanıcıların kisisel bilgilerinin çalınmasına yemleme ya da oltalama (phishing) saldırısı deniyor. Firefox 2'nin Google tarafından desteklenen yemleme koruması yabancı sitelerde oldukça basarılı, ama yerli yemleme saldırılarına karsı test etme fırsatı bulamadık. Ülkemizde geçtigimiz yıl içinde doruk noktasına ulasan phishing saldırıları son aylarda duraklamıs görünüyor. Öyle ki Firefox 2 ya da IE 7 üzerinde test edebilecegimiz güncel bir sahte site bulmamız mümkün olmadı. Zaten bu tip siteler 1 - 2 gün içinde fark edilerek ya barındırma saglayıcıları tarafından kapatılıyor ya da dolandırıcılar siteyi kısa sürede devre dısı bırakıyor. Bu nedenle tarayıcıların yemleme filtrelerinin de hızlı davranmaları gerek. Testler, hem Firefox 2 hem de Internet Explorer 7'nin henüz birkaç saat önce açılan yemleme sitelerini bile yaklamakta basarılı olduklarını gösteriyor. Bu özelligin çalısabilmesi için bilgisayarınıza periyodik olarak bir sahte siteler listesi indiriliyor ve girdiginiz adresler bu listeyle karsılastırıyor. Yemleme saldırıları Türkiye'de sanal banka kullanıcılarının çok basını agrıttı, ama bilinçli bir kullanıcı oldugunuzu düsünüyor ve ben böyle yemlere kanmam diyorsanız yemleme filtresini devre dısı bırakarak sörf hızınızı bir nebze artırabilirsiniz.
Firefox 2'nin çekirdegini Gecko 1.8 web yorumlama motoru olusturmakta. Bir önceki Firefox sürümü olan 1.5'ten bu yana Gecko üzerinde fazla degisiklik yapılmamıs, ancak Firefox 2 artık JavaScript 1.7 sürümünü destekliyor. Gecko zaten Internet Explorer motoruna kıyasla oldukça hızlı çalısıyor ve özellikle tablolardan olusan sayfalarda IE'ye fark atıyordu. Firefox'un bir sonraki sürümünde yeni ve daha gelismis bir web yorumlama motoru kullanılması planlanıyor.
Sonuç olarak, Firefox 2'nin getirdigi irili ufaklık birçok yenilik ve mevcut özellikler üzerinde yapılan gelistirmeler hem eski Firefox kullanıcılarını memnun edecek hem de Firefox saflarına yeni kullanıcılar kazandıracak nitelikte. Firefox günlük kullanım için ideal bir tarayıcı ve Internet Explorer ya da Opera gibi rakiplerinden hiçbir eksigi yok. simdiye kadar Firefox'la tanısmamıs internet kullanıcılarının Firefox 2'yi bir denemelerini, Firefox 1.5 kullanıcılarının da en kısa zamanda 2.0 sürümüne yükseltme yapmalarını tavsiye ederiz.
Biraz uzun oldu galiba ama xp hakkında ayarları bilmeyenler için iyi bi döküman olacaktır.
Alıntıdır..Kolay gelsin...